دلیل مشروعیت حق ارتفاق از دیدگاه مذاهب اسلامی
بنای عقلا | حق | حق ارتفاق (Servitudes) | سنت (Tradition) | فقه مذاهب اسلامی | کتاب (Books)
فصلنامه پژوهشهای فقهی، پاییز و زمستان ۱۳۹۰، شماره ۲، ص.: ۷۳-۹۲.
۱۳۹۰ش.
ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ زﻧﺪﮔﯽ اﻧﺴﺎن در اﻣﻮر ﻣﻌﯿﺸﺘﯽ وﻣﻌﺎﻣﻼﺗﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﮔﺎﻫﯽ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻧﯿﺎزﻫﺎی دﯾﮕﺮانرا ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ وﺑﺮای رﻓﻊ ﻧﯿﺎزﺷﺎن ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق ﻣﺼﺎدﯾﻘﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ: دارای ازﺟﻤﻠﻪ آﻧﻬـﺎ ﻣـﯽﺗـﻮان ﺣـﻖﺷﺮب، ﺣﻖ ﻣﺠﺮی، ﺣﻖ ﻣﺴﯿﻞ، ﺣﻖ ﻣﺮور وﺣﻖ ﺟﻮار را ﻧﺎم ﺑﺮد ودرﻣﻮرد ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐـﻪ ادﻟـﻪﻋﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد ﻓﻘﻬﺎی ﻣﺬاﻫﺐ ﺧﻤﺴﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﯿﺴﺖ ودر ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ آﯾﺎﺗﯽ ﻣﺨﺼﻮص درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ارﺗﻔﺎﻗﯽوﺟﻮد ﻧﺪارد. و از ﺣﻘﻮق ارﺗﻔﺎﻗﯽ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺑﻪ ﺣﻘﻮق ﻣﺘﺪاول ﺑﯿﻦ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ و واﮔﺬاری ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺑﻪ او ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ آﯾـﻪ 63ﺳﻮره ﻧﺴﺎء ﻣﯽﺗﻮان اﺷﺎره ﮐﺮد. دوﻣﯿﻦ ﻣﻨﺒﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﺎم ﺑﺮد، ﺳﻨﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﺳﻨﺖ ﻣﻄﻬﺮ ﭘﺎک ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و اﺋﻤﻪ او ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪدﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﻣﺼﺎدﯾﻖ ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اﺣﺎدﯾﺜﯽ را ﮐﻪ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ در ﮐﺘﺐ اﻫـﻞ ﺳـﻨﺖ و اﻣﺎﻣﯿـﻪ واردﺷﺪه اﺳﺖ را ﺑﯿﺎن ﮐﺮدهاﯾﻢ. ﺳﻮﻣﯿﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق ﺑﻨﺎء ﻋﻘﻼء ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﮐﻪ ﻋﻘﻼی ﻋﺎﻟﻢ در ﻫﺮ ﻣﺴﻠﮏ و ﻫـﺮﻣﺮاﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ )ﭼﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن وﭼﻪ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن( ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق را ﻣﻮرد ﭘﺬﯾﺮش ﻗﺮاردادهاﻧﺪ. ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﺣﻖارﺗﻔﺎق ﻋﻤﻞ ﺻﺤﺎﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد ﻣﺬاﻫﺐ اﻫﻞ ﺳﻨﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﮐﻪ ﺻﺤﺎﺑﻪ در ﻋﻤﻞ ﺧﻮد ﺣـﻖ ارﺗﻔـﺎق راﻣﻮرد ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺸﺮوع ﻣﯽداﻧﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﺮدﯾﻢ، ﻣﺸﺮوعﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و در ﺟﻮاﻣﻊ اﻣﺮوزی ﻣﻮرد ﭘﺬﯾﺮش ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﯿﺎن ادﻟﻪ ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ اﯾﻦ ﺣﻖ ﺑﻪ ﻓﻘﻬـﺎ و ﺣﻘـﻮقداﻧـﺎن در ﺗـﺪوﯾﻦ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ.
واژههای کلیدی: ارتفاق، بناء عقلاء، حق، سنت، کتاب.
بازیابی پسورد
پسورد شما به ایمیل شما ارسال خواهد شد