رابطه فقهی – حقوقی متقاضیان انجماد گامت با گامت های منجمد موجود در بانک های انجماد

توضیح

پیشرفت دانش پزشکی در ابعاد مختلف هرچند که باعث بهبود زندگی بشر شده ولی به موازات آن برخی از دستاوردهای علمی با موازین قانونی و اخلاقی جوامع هم‌خوانی ندارد. امروزه پیشرفت علم پزشکی در زمینه انجماد تا حدی می‌باشد که نه تنها توانمندی انجماد اعضا و اجزای بدن را دارد انجماد کامل بدن انسان هم میسر می‌باشد. انجماد و نگهداری گامت در بانک‌های انجمادی به منظور حفظ باروری افراد یکی از شاخه‌های مهم انجماد می‌باشد که مسائل پیچیده فقهی، حقوقی، اخلاقی و اجتماعی را در پی دارد. یکی از این مسائل تعیین افرادی است که صلاحیت تصمیم‌گیری در رابطه با سرنوشت گامت‌های منجمد بخصوص گامت‌های رها شده بعد از اتمام دوره انجماد را داشته باشند که این امر با عنایت به این‌که گامت‌های منجمد از اجزای جدا شده بدن محسوب می‌شوند مستلزم تبیین رابطه افراد با گامت‌های منجمدشان می‌باشد. با توجه به ماهیت فقهی حقوقی گامت‌های منجمد و مال تلقی شدن آن‌ها و این‌که سلول‌های جنسی جزء اجزای بدن محسوب می‌شوند و با عنایت به این‌که رابطه انسان با اعضا و اجزای بدن خود از نوع رابطه مالکیت ذاتی و حق دائمی می‌باشد لذا رابطه افراد با گامت‌های منجمد شان نیز همین رابطه می‌باشد که در نتیجه صاحبان گامت تنها کسانی هستند که حق تصمیم‌گیری در مورد سرنوشت آن‌ها را دارند و در رابطه با گامت‌های رها شده در صورتی‌که مراکز انجماد بتوانند با صاحبان گامت ارتباط برقرار کنند از آن‌ها خواسته می‌شود که برای تعیین سرنوشت گامت‌های منجمد خود مراجعه کنند و اگر صاحبان گامت در قید حیات نباشند با توجه به ماهیت حقوقی و مال بودن گامت‌های منجمد از ورثه خواسته می‌شود که برای تعیین سرنوشت آن‌ها تصمیم‌گیری کنند. و در صورت عدم دسترسی به ورثه گامت‌های منجمد رها شده مجهول المالک تلقی شده و تعیین سرنوشت آن‌ها به حاکم شرع سپرده می‌شود که البته با توجه به قابلیت بالقوه گامت‌های منجمد برای انسان شدن و آثاری که در پی دارند ورثه و حاکم صرفاً می‌توانند تصمیم به اهدا برای تحقیقات یا دورریزی آن‌ها بگیرند و نمی‌توانند آن‌ها را به منظور تولید مثل به افراد نابارور انتقال دهند.
واژه‌های کلیدی: گامت منجمد، مالیت، مالکیت، بانک‌های انجمادی.