راه های عامه اثبات جرایم با نگرشی به دیدگاه امام خمینی

توضیح

اسلام عمدتاً سه راه را برای اثبات جرایم به رسمیت شناخته و شرایط مهم و دشواری را برای آنها مقرر کرده است. مثلاً برای شهادت شهود عدالت، عدم اتهام و ذی‌نفع نبودن و دشمن نبودن را ضروری دانسته و در مورد اقرار نیز تنها اقرار علیه اقرار کننده را نافذ دانسته است. دربارة علم قاضی نیز چهار دیدگاه وجود دارد اما مشهور معتقدند که علم قاضی چه در حق‌الله و چه در حق‌الناس حجت است گرچه ابن‌جنید قائل به عدم حجیت علم قاضی است. صاحب جواهر می‌گوید لازمة قول به عدم حجیت علم قاضی یا فسق قاضی و یا توقف حکم الهی است و نیز لازمة چنین دیدگاهی این است که اصل مهم انکار منکر و اظهار حق را ضروری ندانیم. مضافاً اینکه وقتی بیّنه و اقرار حجت بوده و اثبات کنندة جرم باشد پس به طریق اولی علم قاضی حجت است چون بیّنه و اقرار از ادله ظنیّه‌اند و علم و قطع بر ظن ترجیح دارد.
واژه‌های کلیدی: گواهان و شهود، اقرار، علم قاضی، جرایم، اثبات جرایم