عنوان
رعایت مقاصد شریعت در فقه حنفی
نویسنده
ناشر
فصلنامه حبل المتین، پاییز و زمستان 1401، شماره 40-41، ص.: 35-56.
تاریخ نشر
1401
توضیح
در این تحقیق سعی شده تا اهتمام فقهای احناف را به مقاصد شریعت در نظریات اجتهادی آنها بیان دارد و مهمترین براهین را در رعایت مقاصد و معانی تشریعی در این فقه اثبات نماید و با استقرای آرای آنها از منابع معتمد، ویژگی صنعت اجتهادی احناف را آشکار سازد که این سعی از طریق بیان بارزترین اسلوبهای اجتهادی مقاصدی احناف صورت میگیرد که از قبیل: «اسلوب التّعلیل»، «و رد الجزئیّات الی الکلیّات»، «اسلوب مراعاه المآل واعتبار نتائج التصرّفات»، «اسلوب مراعاه الخلاف» و «اسلوب تغیّر الاحکام بتغیر الازمان» است که همه مبتنی بر روش تحلیل و استنباط میباشند و به واسطه این اسلوبهای اجتهادی و کاربرد آنها به این نتیجه میرسد که رعایت مقاصد شریعت و حکمتهای آن، امری معلوم در ذهنیت اجتهادی فقهای مذهب حنفی بوده و این خلاف آن چیزی است که بعضی از مقلدان امروزی مذهب حنفی به آن باور دارند به طوری که مذهب را با آن تعمق معانی، با رنگ ظاهریت پوشاندهاند، چنانچه بهکارگیری این روشهای اجتهادی میتواند بهترین بستر برای تحلیل و بررسی مسائل فقهی روز باشد که یکی از ویژگیهای آن تقلیل دایره اختلاف است.
واژههای کلیدی: فقه، مقاصد شریعت، فقه حنفی، اسلوب های اجتهادی مقاصدی، مقاصد، اجتهادی، احناف، فقهی، حنفی