روش فلسفه علم اقتصاد اسلامی

توضیح

 در این مقاله پس از تعریف فلسفه علم اقتصاد اسلامی و بیان مسایل آن, دو روش عقلی برای تبیین چیستی این علم معرفی شده است: ۱. روش تطبیقی: در این روش, علم اقتصاد اسلامی در مقایسه با علم اقتصاد متعارف مورد مطالعه قرار می گیرد. علم اقتصاد متعارف به صورت یک موضوع مستحدث ملاحظه می شود که باید موضع اسلام در برابر آن روشن شود, ۲. روش استقلالی: در این روش, مطالعه را از نظریه های علمی یا اهداف و وظایف اقتصاد متعارف آغاز نمی کنیم. بلکه از مبانی و اهداف شریعت اسلام برای نظام و جامعه اسلامی در بُعد اقتصادی شروع کرده و بر اساس آن علم اقتصاد اسلامی را تعریف می کنیم. برای روش اول, نظریه انس زرقا و برای روش دوم نظریه چپرا به صورت نمونه طرح و نقد شده است و سپس به روش استقلالی و با شروع از مفهوم سعادت فرد و جامعه از دیدگاه اسلام, و تبیین اهداف اقتصادی جامعه اسلامی که سازگار با این مفهوم از سعادت است, علم اقتصاد اسلامی چنین تعریف شده است:«اقتصاد اسلامی رشته ای از دانش است که به تحقق عدالت و امنیت اقتصادی و بارور کردن استعدادهای طبیعت از راه تخصیص و توزیع منابع کمیاب در چارچوب شریعت اسلام, کمک می کند» و نتیجه گرفتیم که وظیفه های این علم عبارتند از: ۱. شناخت وضع موجود (مطالعه رفتار واقعی افراد, گروه ها, بنگاه ها, بازارها و دولت ها), ۲. شناخت وضع مطلوب (تبیین نوعی از رفتار که به تحقق اهداف می انجامد)، ۳. ارائه راهبرد حرکت از وضع موجود به سمت وضع مطلوب.
واژه‌های کلیدی: اقتصاد اسلامی، روش علم اقتصاد، روش تطبیقی، روش استقلالی، اهداف نظام اقتصادی، سعادت فرد.