رویکردها، معیارها و چالش‌های تعدیل جزای نقدی ثابت در نظام کیفری ایران

توضیح

به‌رغم سابقه دیرینه جزای نقدی ثابت در ایران، تردیدی نیست این مجازات به‌دلیل تأثیرپذیری از تورم، مجازاتی مناسب نیست؛ به‌ویژه این‌که طبق اصل قانونی بودن مجازات، تعدیل جزای نقدی باید توسط قانون‌گذار انجام شود و قانون‌گذاری، فرایندی طولانی است. از این‌رو، بسیاری از جزاهای نقدی برای سال‌ها بدون تغییر باقی می‌ماند و اثر بازدارندگی آن‌ها زایل می‌شد. خوشبختانه قانون‌گذار نهایتاً با ابداع راهکار «پیش‌بینی معیارهای تعدیل جزای نقدی در قانون»، توانست ضمن رعایت اصل قانونی بودن مجازات، نظر شورای نگهبان درباره لزوم رعایت اصل 85 قانون اساسی در واگذاری تعدیل جزای نقدی به نهادهای غیرتقنینی را تأمین کند. در این نوشتار، ضمن استخراج رویکردهای قانون‌گذار درباره تعدیل جزای نقدی ثابت، معیارها و چالش‌های این رویکردها بررسی و ملاحظه شد پیش‌بینی تعدیل جزای نقدی توسط نهادهای غیرتقنینی ـ به‌دلیل ابهام‌ها و تضادهای این قوانین و غیرالزامی بودن تعدیل توسط نهادهای غیرتقنینی ـ نتوانسته معضل تعدیل از طریق قانون‌گذاری را برطرف کند.
واژه‌های کلیدی: جزای نقدی ثابت، جزای نقدی نسبی، تعدیل جزای نقدی، نرخ تورم، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، هیأت وزیران