عنوان
شکل، ساختار و تشکیلات حکومت اسلامی در رسائل دینی ۱۳۵۷-۱۳۴۲
نویسنده
ناشر
فصلنامه سیاست، تابستان 1396، شماره 2، ص.: 529-546.
تاریخ نشر
1396
توضیح
براساس اسناد تاریخی از جمله رسائل حکومت اسلامی، اندیشمندان و فقهای اسلامی در خصوص حکومت، حاکمیت، دولت، رابطۀ دولت با شهروندان، نظامات اقتصادی، سیاسی، اداری و مدیریتی حکومت، بهویژه ساختار و تشکیلات حکومت اسلامی نظریهپردازی کردهاند. تأکید صرف بر اجرای احکام اسلامی با محوریت عنوان حکومت اسلامی، یا بحث در مورد مشروطه، شورایی یا جمهوری بودن حکومت اسلامی، بخشی از این نظریهپردازیها را تشکیل میدهد. گذشته از آن با نزدیک شدن به پیروزی انقلاب اسلامی، صحبت در مورد نهادها و قوای حکومتی جدیتر و پررنگتر شده است. به این ترتیب باید گفت هرچند قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سال 1358 و توسط اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی تهیه و تصویب شد، مطالعات رسائل حکومت اسلامی گواه است که پسزمینههای فکری و بستر نظری قانون اساسی و قوای سهگانۀ مندرج در آن، از سابقهای دیرین برخوردار است. ازاینرو نظام جمهوری اسلامی و نهادهای برآمده از آن، بهعنوان گفتمانی اصیل، ریشه در سالهای قبل از پیروزی انقلاب داشته و برخلاف برخی ادعاها موضوعی ارتجالی و آنی نبوده است.
واژههای کلیدی: حکومت مشروطۀ اسلامی، حکومت شورایی اسلامی، حکومت جمهوری اسلامی