عناصر تعیین کننده در حل مسائل مستحدثه ۲

توضیح

در بخش نخست مقاله, به تفصیل از نقش تأثیرگذار دو عنصر زمان و مکان در حل مسائل مستحدثه سخن به میان آمد. از فقهاى گذشته و معاصر یاد شد که با توجه به این دو عنصر, به صدور حکم پرداخته اند و آن گاه نمونه هایى از این احکام, نقل و تحلیل و بررسى شد. اینک در ادامه مقاله, به بررسى سه عنصر تأثیرگذار دیگر مى پردازیم:

ب) قاعده اهداف کلى شریعت
روح شریعت همان انگیزه ها و مصالح و اهداف کلى و ثابت قانون گذار است که براساس آنها و با توجه به اقتضائات و طبیعت مقاطع مختلف تمدن بشرى به جعل قانون مى پردازد. فرادید قرار دادن اهداف کلى شریعت, پیمودن مسیر پر پیچ و خم استنباط را براى مجتهد سهل و آسان مى گرداند و او را از گرفتار آمدن در لابه لاى قواعد فقهى و اصولى و جمود بر ظواهر الفاظ رهایى مى بخشد و افق هاى گسترده اى را بر روى او مى گشاید و به این وسیله به معیار شایسته اى براى تشخیص صحت و خطاى استنباطات خویش دست مى یابد.