عنوان
عنوان، ماهیت و اطراف قرارداد حمل جایگزین ساده
نویسنده
ناشر
فصلنامه حقوق پزشکی، زمستان 1391، شماره 13-14، ص.: 11-28.
تاریخ نشر
1391
توضیح
حمل جایگزین ساده به عنوان یک روش کمک باروری مدتی است در کشور، مورد استفاده قرار میگیرد و مراکز درمان ناباروری، چندی است، هر یک به صلاح دید خود به نحوی این فرایند را هدایت واجرا میکنند. قانون نیز به روال همیشگی خود در برابر توسعه شتاب آلود پزشکی، کم تحرک و کند مینماید؛ ناگزیر قرارداد باید خلأ موجود را پرکند. بنابراین با التفات به پیچیدگی و نوظهور بودن مسأله حمل جایگزین، لازم است ابهامات پیرامون «عنوان»، «ماهیت» و «اطراف» این قرارداد مرتفع شود؛ رسالتی که نوشتار حاضر در صدد انجام آن است. اجمالاً باید گفت عنوان «حمل جایگزین» بهترین انتخاب برای تسمیه این قرارداد است که هم متضمن ملاحظات اخلاقی بوده و حافظ کرامت انسانی حامل است و هم به خوبی معرّف فرایندی است که به موجب عقد اجرا میشود. همچنین با توسل به موارد 10 و 219 قانون مدنی و نظر به عدم مخالفت با اخلاق حسنه و نظم عمومی، قرارداد حمل جایگزین را میتوان در رسته عقود نامعین تعریف و تابع قواعد عمومی قراردادها دانست و بدین وسیله از عواقب گنجاندن آن در قالب عقود معین و احکام و آثار آن، رهایی جست. رایگان دانستن عقد نیز از دشواریهای اخلاقی تحلیل رابطه قراردادی میکاهد و این در حالی است که میتوان با تشریط پاداش به صورت شرط فرعی ضمن عقد، حقوق مالی حامل را نیز تأمین نمود. علاوه بر آن با مطالعه این نوشتار میتوان دریافت که قرارداد حمل جایگزین بیش از دو طرف دارد صرفنظر از صاحبان نطفه و حامل، از جایگاه شوهر حامل در انعقاد عقد - به جهت تحمیل برخی محدودیتها و ممنوعیتها بر وی- نباید مغفول ماند.
واژههای کلیدی: رحم جایگزین، ماهیت قرارداد، حمل جایگزین، عنوان قرارداد، اطراف قرارداد