مالیات های اسلامی و جایگاه آن در تامین منابع مالی

توضیح

امروزه در فضای بین‌المللی مباحث مربوط به تأمین مالی اسلامی اهمیت بسیار بالایی یافته است. نیازهای فراوان مالی پروژه‌های عمرانی و صنعتی کشور و لزوم تأمین مالی این طرح‌ها از منابع داخلی و خارجی مطابق با موازین شرع، ضرورت پرداختن به این مباحث را دوچندان می‌کند. مروری بر آیات و روایات وارده در حوزه اقتصاد نشان می‌دهد که در اسلام، فقر و بی‌عدالتی‌های اجتماعی پدیده‌ای مذموم شناخته شده و یکی از اهداف مهم نظام اسلامی و به‌تبع آن اقتصاد اسلامی از بین بردن این موارد می‌باشد. از این‌رو، در جامعه اسلامی لازم است تمام روابط اقتصادی و مالی به‌نحوی تنظیم گردد که نظام اقتصادی بتواند در راستای تأمین اهداف مورد نظر اسلام حرکت کند. از سوی دیگر، نظام تأمین مالی اسلامی به‌عنوان یکی از ابعاد نظامی جامع‌تر به‌نام اقتصاد اسلامی، نسبت به تأمین اهداف مورد نظر اسلام در حوزه‌ اقتصاد دارای وظیفه بوده و نمی‌تواند نسبت به این اهداف بی‌تفاوت و یا کم‌توجه باشد. از این‌رو می‌توان ادعا کرد که تلاش در جهت رفع فقر و تقویت عدل و احسان در جامعه از اهداف اصلی نظام مالی‌ اسلام است. مالیات و سیاست‌های مالیاتی اسلامی در ابعاد مختلفی با مالیات و سیاست‌های مالیاتی در اقتصاد جدید مشابهت زیادی دارد و موازی با اهداف رشد اقتصادی کشورهاست؛ هدفی که همه کشورها همواره در تلاش برای رسیدن به آن هستند. در زمان حاضر لزوم پرداخت انواع مالیات‌ها به‌همراه وجوب پرداخت حقوق مالی-دینی و ارتباط آنها با یکدیگر، از مسائلی است که نظام‌های مالیاتی و نهادهای دینی و همچنین مردم با آن مواجه هستند و بالطبع این ارتباط ابهاماتی را برای هر یک از 3 ضلع فوق‌الذکر ایجاد نموده که حل آن ضرورتی علمی و اجرایی است .بنابراین جستجوی راه‌حل‌های مناسب جهت ساماندهی این ارتباط موجب افزایش کارایی پرداخت‌های مالی مردم می‌شود. بی‌شک تأمل جدی در این بحث می‌تواند فرایند اقتصاد اسلامی را توسعه بخشد و نقش آن‌ را در کل اقتصاد کشور پر رنگ‌تر نماید.
واژه‌های کلیدی: تامین مالی اسلامی، خمس، زکات، مالیات های اسلامی.