عنوان
ماهیّت تعزیر و قلمرو آن از منظر امام خمینی (ره) و فقهای معاصر
نویسنده
ناشر
فصلنامه پژوهشنامه فقه اجتماعی، بهار و تابستان ۱۳۹۴، شماره ۶، ص.: ۱۰۱-۱۲۱.
تاریخ نشر
۱۳۹۴
توضیح
تمام حکومتها کوشیدهاند تا با وضع قوانین و کیفرهای مناسب از گناه و بزه انسانها پیشگیری و در صورت ارتکاب آنها را کیفر دهند. دین اسلام نیز که تشکیل حکومت عدل را در روی زمین، سرلوحه برنامههای خود قرار داده و از مهمترین فرائض میداند، برای مبارزه با گناه و پیشگیری از آن کیفرهایی را تعیین کرده است. کیفرها در یک نگاه کلی به دو دسته معین و نامعین تقسیم میشوند: کیفرهای معین همانند؛ حدود، قصاص و دیات، و کیفرهای نامعین به نام تعزیر.
در خصوص موضوع «تعزیر»، دو نکته بسیار قابل توجه است که فقیهان در مورد آن دو دیدگاههای متفاوتی بیان کردهاند: اول آنکه آیا ماهیّت تعزیر منحصر به ضرب شلاق است و تعزیرهای مالی و غیره در این میان جایز نیست؟ و دوم آنکه قلمرو تعزیر تا کجاست و آیا حاکم میتواند برای هر گناهی از تعزیر استفاده کند؟
این مقاله درصدد پاسخ به این دو پرسش از دیدگاه امام خمینی(ره) میباشد، چرا که روشن ساختن مبانی فتوای ایشان، مجالی را برای تقابل آرای دیگر فقها به ویژه فقیهان معاصر فراهم ساخته است.
واژههای کلیدی: امام خمینی(ره)، تعزیر، ضرب شلاق، گناه، جرم.