عنوان
مبانی، قلمرو و آثار فقهی ـ حقوقی «حق سلامت» زندانیان دارای «بیماری سختدرمان»
نویسنده
اصطلاحنامه
توان تحمل کیفر | حق سلامتی (Right to health) | زندان ((Prisons | صعب العلاج | لاعلاج | معافیت کیفری
ناشر
فصلنامه آموزههای حقوق کیفری، بهار و تابستان 1398، شماره 17، ص.: 59-96.
تاریخ نشر
1398
توضیح
بسیاری از محکومان کیفری پیش از ورود یا در دوران زندان، دچار بیماری می شوند که درمان برخی از آن ها دشوار و به اصطلاح «سخت درمان» است. در فقه جزایی، اجرای کیفر بدنی بیماران به تأخیر افتاده یا از بین می رود. در حقوق کیفری ایران، سازوکارهای ارفاقی گوناگونی برای محکومان بیمار پیش بینی شده است. از جمله برابر ماده 502 قانون آیین دادرسی کیفری، اگر اجرای کیفر موجب تشدید بیماری یا تأخیر در بهبودی باشد، اجرای آن به «تعویق» می افتد و اگر امیدی به بهبودی بیمار نباشد، به مجازات دیگری «تبدیل» می گردد. از جنبه کاربردی، این کار مبتنی بر مفهوم «توان تحمل کیفر» است که از سوی پزشکی قانونی احراز می گردد. پرسش نخست، کافی یا ناکافی بودن معیار پزشکی برای احراز توان تحمل کیفر، و پرسش دوم، امکان یا عدم امکان به کارگیری نهادهایی غیر از تعویق یا تبدیل کیفر است. انگاره نوشتار آن است که در احراز توان تحمل کیفر بر پایه «بیماری سخت درمان» باید معیار «پزشکی قضایی» به کار رود و نظر به شرایط بهداشتی، نیازهای درمانیِ بیمار و بایسته های اداره زندان، بهترین راهکار، «معافیت کیفری» زندانی دارای بیماری سخت درمان است.
واژههای کلیدی: حق سلامت، زندان، بیماری سخت درمان، بیماری بی درمان، توان تحمل کیفر، معافیت کیفری