عنوان
مبانی قرآنی حریم خصوصی مکانی
نویسنده
ناشر
فصلنامه قرآن، فقه و حقوق اسلامی، بهار و تابستان 1398، شماره 10، ص.: 109-137.
تاریخ نشر
1398
توضیح
حریم خصوصی مکانی، بهعنوان یکی از جلوههای حریم خصوصی ازاینرو که با امنیت روانی مردم ارتباط بیشتری دارد و عمق و گستره آسیبهای ناشی از نقض آن بسیار است، بیش از مقولههای دیگر اهمیت مییابد. حق بر حریم خصوصی مکانی، بر مبانی و ادله گوناگونی استوار است. ازآنجاکه مبانی قرآنی بهدلیل قطعیت سند و درجه آن در میان سلسله ادله از رتبه بالاتری برخوردار است، لازم است موقعیت این حق در دو دسته از ادله قرآنی بررسی شود. آیا حق بر حریم خصوصی مکانی، در آیات قرآن نیز مورد حمایت قرار گرفته است؟ درصورتی که پاسخ مثبت است، نحوه دلالت و حدود آن چگونه است؟ بهنظر میرسد آیات متعددی، هم بهنحو عام و هم بهطور خاص بر این حق دلالت دارند؛ دسته نخست، دلایلی که بهنحو عموم و بهطور کلی بر حرمت نقض حریم خصوصی ازجمله حریم خصوصی مکانی، دلالت دارد؛ دسته دوم، آیاتی که بهطور خاص به وجود حریم خصوصی مکانی و ممنوعیت نقض آن بهطور ویژه اشاره دارد. در هر دو دسته، حمایت کامل در گرو آن است که حرمت نقض نسبت به تمامی مکانهای خصوصی، نسبت به مواردی همچون افراد ناقض حق اعم از دولتی و غیردولتی، شیوههای نقض اعم از باواسطه و بیواسطه، مورد تجسس، موقعیت شهروندان، نحوه ورود و مانند آن، عمومیت داشته باشد و همه موارد را شامل شود. نوشتار حاضر با هدف بررسی تحلیلی دلالت آیات مذکور و آسیبشناسی برخی تفسیرها و همچنین توجه به برخی موارد سبک زندگی مرتبط با حریم خصوصی مکانی به بررسی آیات مرتبط پرداخته است.
واژه های کلیدی: حریم خصوصی، تجسس، اماکن، نقض حریم خصوصی، حق خلوت