عنوان
مبانی مشروعیت حبس در فرق (مذاهب) اسلامی
نویسنده
ناشر
فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، پاییز ۱۳۹۰، شماره ۳، ص.: ۱۵۵-۱۹۶.
تاریخ نشر
۱۳۹۰
توضیح
کیفر حبس یا زندان، از قدیمیترین شیوههای مجازات در جهان است که در شریعت اسلامی نیز، با توجه به شان و کرامت انسان، این مجازات به حکم ضرورت و به عنوان کیفری ثانوی پذیرفته شده است. در دنیای کنونی، مسالهی زندان و حبس یکی از معضلات دستگاههای قضایی بوده و حکومتها را هم در امور مدنی و هم در نظام کیفری و نیز در حقوق عمومی و خصوصی با مشکلات فراوانی مواجه ساخته است. البته در اندیشهی دینی، منعی از به کارگیری حبس و زندان به صورت مطلق دیده نمیشود و ادله و نصوص شرعی درفرق اسلامی برجواز به کارگیری آن در موارد معدود دلالت دارد بر اساس نتایج به دست آمده، مجازات و کیفرحبس به استناد ادلهی چهارگانه مشروعیت دارد و سنت قولی و عملی و فعلی هردو صراحت دارد که باید در مواردی مجرمان را به حبس و زندان محکوم کرد. مقایسهی تطبیقی مجازات زندان در دوران قدیم و عصر جدید، با مکاتب فقهی اسلامی؛ بیانگر این نکته است که مجازات زندان در اسلام صرفاً دربارهی کشف حقیقت بوده که فقها یا حاکمان جامعه اسلامی، برای افراد مظنون، به ویژه هنگامی که احتمال فرار آنان میرفته، از آن استفاده میکردهاند. مجازات حبس در اسلام در موارد محدودی حد و در بیشتر موارد تعزیر است. اهداف مجازات حبس در اسلام برقراری قسط و عدل، بازدارندگی و اصلاح و تربیت و حفظ نظام اجتماعی و تهذیب مجرم میباشد.
واژههای کلیدی: ادلهی چهارگانه، فِرَق اسلامی، مشروعیت، مجازات حبس.