مرابحه، استصناع خرید دین به عنوان ابزارهای جدید بانکداری اسلامی: ماهیت، قابلیت‌ها و چالش‌های موجود

توضیح

چکیده:
"به طور مشخص،تلاش می‌کند تا پس از معرفی سه ابزارجدید مرابحه،استصناع و خرید دین،از طریق مرور دستور العمل اجرایی عقود مورد بحث،مروری بر ظرفیت‌هایی که استفاده از این عقود می‌تواند برای بانک‌ها و موسسات اعتباریبه همراه داشته باشد،انجام داده و علاوه بر این،به برخی از چالش‌ها و ابهامات موجوددر آیین‌نامه‌های ابلاغی اشاره کند. 4-1-مرابحه الف-با وجود عقد فروش اقساطی در شبکه بانکی و توافق عامه علمای شیعه و اهل سنتدر رابطه با آن،چه ضرورتی به طرح عقد مرابحه که به لحاظ ماهیت بسیار نزدیک بهفروش اقساطی است وجود دارد؟آیا این کار به افزایش تعداد عقود و سخت شدن فهمآن نمی‌انجامد؟آیا بهتر نبود آیین‌نامه اجرایی فروش اقساطی توسعه یابد،به نحوی کهکارکردهای مرابحه را نیز در بر بگیرد؟ ب-مناسب بود در آیین‌نامه‌های ابلاغی به شیوه تعیین و محدوده سود قابل قبول برایبانک اشاره می‌شد؛به نحوی که بانک‌ها نتوانند به دلخواه خود در رابطه با تعیین سودتصمیم بگیرند. به عنوان نمونه،در صورتی که تبانی بین داین و مدیون اثبات شود،آیا اختیار فسخ برایخریدار دین(بانک)ایجاد می‌شود؟آیا قرارداد باطل می‌شود؟آیا این تبانی کلاه‌برداریمحسوب می‌شود؟آیا بانک انگیزه اقتصادی برای مقابله با این تبانی دارد و یا خود به آنراضی خواهد بود؟ 5-نتیجه‌گیری در سال 1390 تحولات خاصی در حوزه توسعه ابزارهای مالی اسلامی در کشور به وقوعپیوست که مهمترین آن،ابلاغ دستور العمل اجرایی استفاده از سه عقد مرابحه،استصناع وخرید دین از طرف بانک مرکزی به تمامی بانک‌ها و موسسات اعتباری بود. به طور مشخص،تلاشکرد تا ضمن مرور دستور العمل اجرایی عقود مورد بحث،ظرفیت‌هایی که استفاده از این عقودمی‌تواند برای بانک‌ها و موسسات اعتباری به همراه داشته باشند را برجسته کرده و در عینحال،به برخی از چالش‌ها و ابهامات موجود در آیین‌نامه‌های ابلاغی نیز اشاره کند."
واژه های کلیدی: عقد استصناع، عقود، خرید دین، عقد مرابحه، بانکداری اسلامی، چالش ها، تسهیلات