عنوان
مروری از یوژنیک تا حق ثبت از دیدگاه ژنتیکی، حقوقی و حقوق بشری
نویسنده
ناشر
فصلنامه اخلاق زیستی، سال 1393، شماره 14، ص.: 83-114.
تاریخ نشر
1393
توضیح
چکیده:
یوژنیک ، جنبشی علمی که با حذف ژن های نامطلوب و تکثیر ژن های مطلوب درصدد اصلاح نژاد انسان است ، از اواخر سده نوزدهم مورد توجه بسیاری از دانشمندان قرار گرفت . این علم جهت رسیدن به هدف خود یعنی اصلاح نژاد انسان ، دوره های زمانی مختلفی را تا به امروز تجربه کرده و برنامه های مختلفی در راستای آن اجرایی شده است . از جمله مهم ترین اقدامات عملی و البته تکان دهنده در این راستا، عقیم سازی است که دلیل اصلی آن ، اقتصادی، یعنی کاهش هزینه های پزشکی و اجتماعی مراقبت از افراد فقیر و بیماران عقب مانده جسمی و ذهنی بوده است . اما بعدها، اصول و عقاید یوژنیک به لحاظ پایه علمی، نژادی و نقض حقوق بشر شدیدا مورد انتقاد قرار گرفت . برخی معتقدند که امروزه ، یوژنیک به صورت منفی در جریان است و برنامه هایی در این راستا صورت میگیرد. در حال حاضر، از زاویه نگاه جرم شناسی، جامعه شناسی، سیاست جنایی، سیاست اجتماعی- اقتصادی و غیره ، انتقادهایی بر یوژنیک و علوم مرتبط وارد شده که از جمله آنها حق ثبت ژن های انسانی است . این مقاله ، ترجمه اثری اخیر از دانیل کولس ، استاد تاریخ علم دانشگاه ییل ، در بررسی سیر تحولات یوژنیک و تغییر مفاهیم آن ، امروزه ، به صورت علوم نوین بیولوژی مولکولی و بیوتکنولوژی است و به نکاتی در خصوص حق ثبت ژن های انسانی میپردازد.