در نوشتار حاضر مسئولیت مدنی در قبال خسارتهای زیستمحیطی از منظر فقه و حقوق موضوعه ایران بررسی شد. جایگاه محیط زیست در اسلام بهعنوان امانتی الهی شناخته شده که بر عهده انسانها سپرده شده و محافظت از آن را به عنوان وظیفهای شرعی و اخلاقی معرفی کرده است. مبانی مسئولیت مدنی زیستمحیطی از دیدگاه حقوقی شامل مبانی تقصیر، خطر و تضمین حق بوده که هر کدام در شرایط مختلف، معیارهای جبران خسارت را تعیین میکنند. در فقه اسلامی، قواعدی چون اتلاف، تسبیب و لاضرر اصولی برای الزام به جبران خسارت وارده به محیط زیست محسوب میشوند. در حقوق ایران، اصول جبران خسارت بر اعاده به وضع پیشین و پرداخت معادل خسارت تاکید داشته و ارزیابی آسیب به اموال، اشخاص و منابع طبیعی را شامل میشود. این تحقیق نشان داد که ایجاد و رعایت سازوکارهای مناسب برای جبران خسارتهای زیستمحیطی میتواند به حفظ و توسعه محیط زیست کمک کند.
واژه های کلیدی: مسئولیت مدنی، خسارت ریست محیطی، حقوق ایران.