عنوان
مشروعیت رسیدگی به جرایم زیست محیطی ناشی از آلودگی مواد نفتی توسط محاکم کیفری بینالمللی از منظر فقه اسلامی
نویسنده
اصطلاحنامه
آلودگی -- جنبه های زیست محیطی (Pollution -- Environmental aspects) | جرایم زیست محیطی (Offenses against the environment) | حقوق بین الملل محیط زیست (Environmental law, International) | حقوق محیط زیست (Environmental law) | فقه اسلامی | محیط زیست -- جنبه های مذهبی -- اسلام | مشروعیت (Legitimism)
ناشر
فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق، زمستان 1398، شماره 58، ص.: 173-191.
تاریخ نشر
1398
توضیح
آلودگی زیستمحیطی ناشی از مواد نفتی از جمله مسائلی است که امروزه در حال گسترش میباشد و خسارتهای جبرانناپذیری را به دنبال دارد در حالی که محاکم داخلی بعضی از کشورها خصوصاً کشورهای اسلامی به دلیل الزامات ناشی از موانع شرعی و حقوقی کمتر قادر یا مایل به تعقیب بانیان آلودگی نفتی در ورای مرزهای خود میباشند، برخی از این جنایات ارتکابی خصوصاً زیست محیطی در ارتباط با اشخاص حقیقی و یا حقوقی متبوع کشورهای اسلامی و یا در سرزمین کشورهای مزبور مشکلاتی را در زمینه تعارض صلاحیتی و سایر موضوعات ایجاد کرده است. یافتههای تحقیق حاضر نشان میدهد که در مورد اعمال صلاحیت محاکم بین المللی در خصوص جرم آلودگی نفتی نیز، اگر مصلحتسنجیها به این نتیجه برسد که رسیدگی به چنین جنایتی، مصالح و منافعی برای جمهوری اسلامی ایران به همراه دارد، همانند قراردادهای دوجانبه و پذیرش مشروعیت ارجاع اختلافات به داوری افراد غیرمسلمان، مجاز خواهد بود. با توجه به چنین رویکردی، این جستار با در نظرداشتن قواعد حقوق بینالملل و مقررات موجود در شریعت اسلامی و کنکاش در نظریه مصلحت مندرج در فقه امامیه، به بررسی صلاحیت قضایی محاکم کیفری بینالمللی در رسیدگی به جرم آلودگی زیستمحیطی ناشی از مواد نفتی از منظر حقوق اسلامی میپردازد.
واژههای کلیدی: محاکم کیفری بینالمللی، آلودگی زیستمحیطی، مصلحت، شریعت اسلامی.