مقاصد الشریعه از منظر فقهی شهید صدر (ره) به روایت اهل سنت

توضیح

مقاصد شریعت عبارت از اهدافی است که در شریعت به منظور جلب مصالح و دفع مفاسد بندگان، از ناحیه شارع دنبال می‌شود. مقاصد شریعت به اعتبار اهمیت، به ضروریات، حاجیات و تحسینات تقسیم شدهاند که حفظ دین، جان، عقل، نسل و مال بندگان از مصالح ضروریه تلقی شده است. فقیه به استناد آیات، احادیث معتبر، عقل و بنای عقلا، مشروعیت و موارد مقاصد شریعت را به دست می‌دهد. رویه رایج و مرسوم و متداول علمای دین و مدرسان و محققان و طلاب علوم دینی، تا سال‌های متمادی، به ویژه پیش از انقلاب اسلامی ایران، در حوزه‌های علمی، همانا اشتغال به تعلیم و تعلّم علوم مختلف دینی، به شیوه‌های سنتی و کلاسیک و با تاکید بر علوم فقه و اصول و با هدف استنباط و استخراج احکام فقهی از منابع دینی و پاسخ به نیاز‌ها و پرسشهای شرعی مومنان و متدیّنان با صدور فتاوا و تبیین حلال و حرام الهی بوده است. اما نیاز‌ها و مطالبات مختلف و متعدد و متنوع و جدید انسان معاصر، چه در عرصه فردی و چه در عرصه‌های اجتماعی، بویژه در دوران مدرن و مواجهه مومنان و مسلمانان با اندیشه‌ها و مکاتب و شیوه‌های جدید زندگی و تفکر، نهادهای دینی، مخصوصا متولیان فکر و اندیشه اسلامی را به تکاپو انداخت و آنان را با چالشهای جدیدی روبرو ساخت. از میان افرادی که قدم به این میدان نبرد و مبارزه علمی و فکری گذاشتند و نام‌آور گردیدند، بی‌شک نام شهید مجاهد، آیت الله العظمی سید محمد باقر صدر (ره) از درخششی پرشکوه و تلالوی چشمگیر و تجلی متمایزی برخوردار گردیده است، به ویژه آنکه، وسعت علم و عمق اندیشه و ژرفای خرد این بزرگمرد فرزانه با تقوی و زهد و ایثار و فداکاری و از خود گذشتگی همراه بوده و در ‌‌نهایت نیز با خون پاک و مطهرش جاودان شده است. این قلم را نه یارای تبیین ابعاد اندیشه پویای وی است و نه قادر به درک بلند‌ای مقامات معنوی آن شهید سعید، اما به رسم ارادت و از سر وظیفه و عشق، نام خود رابه ارادتمندان آن بزرگوار گره زده، تا ما نیز از شفاعت وی بهره و سهمی در روز جزا داشته باشیم.
واژه‌های کلیدی: فقه، اهل سنت، مقاصد شریعة، احکام فقهی، شهید صد، مقاصد، احکام، دینی، اسلامی،