عنوان
ملاک احکام حکومتی در فقه سیاسی شیعه
نویسنده
ناشر
فصلنامه علوم سیاسی، زمستان 1393، شماره 68، ص: 53-74.
تاریخ نشر
1393
توضیح
براساس مبانیدینی همهاحکام شریعتتابع مصالح ومفاسد واقعیاند بنابراین احکام حکومتی نیز به عنوان بخشی از شریعت تابع مصالح و مفاسدی هستند که فقیه حاکمتشخیص میدهد در این راستا از جمله موضوعات برای فهم بهتر ابعاد احکام حکومتی بحث از ملاک این احکام میباشد از اینرو سوال اصلی این مقاله بر ملاکاحکام حکومتی در فقهسیاسی شیعه میپردازد و اینکه چه اموری به عنوان ملاک برای صدور این احکام از ناحیه حاکم در فقه معتبر شمرده شده است؟ و راههایکشف این ملاکات در فقه چیست؟ براساس یافتههای این مقاله ملاک حکم حکومتی از یک ملاک عام برخوردار است مانند مصلحت که زمینهی صدور تمام احکام حکومتی است و از یک ملاک خاص برخوردار است که تنها ملاک برای صدور احکام حکومتی در زمینههای خاص میباشد مانند اهم و مهم، اضطرار و...که زمینه سازی برای مصلحت و صدور حکم حکومتی میکنند. روش کشف ملاک حکم حکومتی برای حاکم در جایی که نصی آمده باشد رجوع به نص میباشد و در جایی که نص معتبر نباشد از طریق عقل و عرف است که در این مقاله به شیوهاستنباطی به آن پرداخته می شود.
واژه های کلیدی: فقه سیاسی، حکم حکومتی، حکم ثانوی، ملاک احکام حکومتی.