موانع اجرای حکم فقهی شورش و بغی در عصر حاضر

توضیح

بحث بغی و شورش یکی از مباحثی است که حکومت اسلامی درگیر آن است و فقهای شیعه آن را «خروج بر امام عادل» یا «قیام برای براندازی حکومت مشروع» معنا کرده‌اند. قصد براندازی حکومت یا حاکم مشروع یکی از مهم‌ترین ارکان شورش و بغی است و در مورد برخورد با باغیان و شورشیان مباحثی مطرح شده است. دولت‌های زیادی بعد از وفات پیامبر تشکیل‌شده‌اند ولی روش برخورد هرکدام با شورشیان متفاوت بوده است که بهترین حکومت بعد از وفات پیامبر به دست امام علی7 تشکیل شد و الگوی کشورهای اسلامی و بالأخص ایران در برخورد با باغیان و شورشیان نمونه الگوی امام علی7 بوده است. از همین روی، در فقه اسلامی ضوابط و احکام خاصی برای نوع اعتراض، محدوده اعتراض و شرایط اعتراض شهروندان بیان‌شده است. در عصر حاضر، به دلیل وجود سازمان‌های ناظر بین‌المللی «که عمدتاً با مبانی و برنامه‌های اسلامی زاویه‌دارند» نحوه مواجهه دولت اسلامی با باغیان از ویژگی‌های خاصی برخوردار است که درگذشته سابقه نداشته است، ازاین‌رو، پژوهش حاضر درصدد ذکر موانع داخلی و خارجی اجرای فقهی شورش و بغی در عصر حاضر است. در این تحقق پس از ذکر موانعی (داخلی- خارجی) که برای احکام شورشیان ذکرشده است مشخص می‌شود که به چه دلیل نمی‌توان احکام کیفری را برای باغیان و شورشیان به مرحله اجرا درآورد.
واژه‌های کلیدی: شورش، بغی، دولت اسلامی، ایران، موانع اجرایی