نسبت و رابطه دانش فقه و علم اخلاق از منظر فیض کاشانی

توضیح

ملا محسن فیض کاشانی از عالمان بزرگ اسلامی است که در زمینه دانش فقه و علم اخلاق دارای آثار
گرانقدری است. وی علم را علم به احوال از خصلت های پسندیده و ناپسندیده آن میداند و علم فقه
را علم به کیفیت عبادت های مشروعه و علم به احکام مضبوطه از حلال و حرام در همه کسب و کارهای اخلاقی و
تعریف کرده است. وی را علم غزالی که فقه دنیا میشمرد آن را علم الهی می داند که مانند علم
اخلاق باید علم آخرت تلقی شود. فیض بر پیوند وثیق بین ایندو دانش در، غایت و روش فهم
از کتاب و سنت سنت میورزد و ضمن شناسائی اسرار و حکَم اخلاقی، معنوی و عرفانی احکام شرعی در
نگاشته های فقهی خود آنها را می دهند. آنچه اخلاقی به گزاره های فقهی از مهمترین مشخصه برخی
از آثار فقهی او به شماره میآید. فیض است که فقه تشخیص عمل طاعت و معصیت را به مکلّف اعطا
مینماید و عمل به آن، موجب پرورش فضایل اخلاقی و دستیابی به کشف عینی حقیقت می شود. از طرف
دیگر اخلاق نیز در وصول به مقاصد تشریع احکام فقهی مکلّف را یاری میدهد و گذر او را از ظاهر به باطن
احکام شرعی، میسر میسازد.
واژه‌های کلیدی: فقه، اخلاقی، علوم اسلامی، فیض کاشانی، نسبت و رابطه فقه واخلاق.