نسبت و رابطه دانش فقه و علم حقوق در نظام حقوقی ایران

توضیح

گزاره‌های کتاب و سنت و ابزارها و روشهایی که علم اصول در اختیار فقیه‌ قرار می‌دهد عمیق‌ترین تحلیلها را در زمینهء قواعد حاکم بر مناسبات اجتماعی‌ و اقتصادی به دست می‌دهد و علم حقوق را در بررسی و تحلیل قواعد حاکم‌ بر مناسبات اجتماعی در زمینهء روش و منطق اختصاصی تحت تأثیر قرار داده و استفاده از تعابیر منطقی و اصولی را برای حقوقدان فراهم می‌آورد.علم حقوق‌ نیز دستاوردهای روشی خود را در حوزهء قانون‌گذاری عرفی برای تبدیل‌ مفاهیم و گزاره‌های فقهی به مفاهیم و گزاره‌های قانونی و در زمینهء دادرسی‌ دستاوردهای شکلی را در اختیار فقیه قرار می‌دهد تا در تعاملی روشمند به‌ تکامل در گستره‌های گوناگون نایل آیند و در فرایند چنین تعاملی است که نظام‌ حقوقی ایران به اصالت و بالندگی و کارآمدی مطلوب خود دست می‌یابد. دانش فقه از شاخه‌های علوم اسلامی و علوم حقوق از شعبه‌های مهم علوم‌ انسانی است.جایگاه این دو دانش در نظام حقوقی ایران ایجاب می‌نماید که‌ بسترهای تعامل آن دو در مطالعه‌ای میان رشته‌ای ارائه و نسبت به رابطهء ماهوی‌ و تاریخی این دو علم مورد پژوهش قرار گیرد.در این جستار در نگاهی کلی‌ و عمومی مهمترین زمینه‌های ارتباط و نسبت این دو دانش یعنی ماهیت، موضوع،مسائل،هدف،مبنا،قلمرو،تقسیمات مباحث و روش،به اجمال و اختصار ارائه و بر ضرورت روشمند شدن تعامل این دو دانش تأکید شده‌ است.دانش فقه با توجه به مبادی و مبانی کلامی که بدان متکی است قواعد حقوقی را به سنت،اخلاق و آداب شرعی رهنمون می‌شود.علم حقوق نیز با طرح موضوعات جدید و ارائهء آگاهیهای نو از موضوعات پیشین،امکان‌ پویایی فقه و کار آمدی آن را فراهم می‌آورد دانش فقه با تکیه بر منطق فهم‌.
واژه های کلیدی: مسائل، فقه، اصول فقه، موضوع، مبانی، حقوق، اهداف، منطق حقوق، مباحث، نسبت و رابطه.