عنوان
نقدی بر ادله ی لزوم رشد کیفری از منظر فقه و حقوق
اصطلاحنامه
اهلیت (Capacity) | رشد (Growth) | سن بلوغ | عقل (Reason) | مسئولیت جزایی (Penal Responsibilitiy) | مسئولیت کیفری
ناشر
فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، تابستان 1396، شماره 76، ص.: 57-79.
تاریخ نشر
1396
توضیح
در سال های اخیر، برخی از محققان و نویسندگان حقوق جزا در موضوع مسئولیت کیفری اصطلاح «رشد کیفری» را مطرح کرده اند. مفهوم رشد در بیان فقهای امامیه عمدتاً ناظر به مباحث حقوقی و تحقق اهلیت استیفاست. هر چند عنوان رشد در تحقق اهلیت استیفا در مباحث معاملات مهم و اساسی است و بدون آن معاملات سرنوشتی جز بطلان یا عدم نفوذ ندارند، اما افزودن رشد به عنوان عنصری ضروری در کنار بلوغ برای انجام دادن تکالیف شرعی و ایجاد مسئولیت کیفری به بیان شرعی نیاز دارد. به رغم اینکه در بادی امر، چنین دیدگاهی مدرک قرآنی یا روایی ندارد و در میان فقیهان بدون پیشینه است، برخی فقها و حقوق دانان بر این باورند که اصطلاح دیگری از رشد وجود دارد که به معنی «عقل و توانایی فکری» است و این اصطلاح عام شامل مسائل کیفری می شود. پژوهش پیش رو با ناکافی دانستن ادله ی قائلین به رشد کیفری و با نگاهی نقادانه، مستندات آن را بررسی می کند.
واژههای کلیدی: مسئولیت کیفری، رشد کیفری، سن بلوغ، عقل، اهلیت استیفا