نقد مجازات اعدام در قوانین مواد مخدر بر اساس آموزه‌های قرآنی

توضیح

درک مصادیق، حدود موضوع و استنباط حکم جزایی «إفساد فی‌الأرض» با تمسک به آیات قرآن کریم از حساس‌ترین مباحث است. ملاک قانونگذار در وضع مجازات اعدام برای دسته‌ای از مرتکبان مواد مخدر، صراحتاً إفساد فی‌الأرض و تلویحاً بازدارندگی می‌باشد، درحالی‌که در مکاتب جرم‌شناسی تأثیر مجازات اعدام در پیشگیری از مصرف و جرایم مواد مخدر امری ثابت نشده است. با تطبیق‌دادن ملاک مجازات اعدام در مادّه 45 الحاقی قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 1396 با آموزه‌های قرآنی معلوم می‌شود برای وضع مجازات اعدام باید دو مقدمه احراز شود: مقدمه نخست، تشریع عنوان إفساد فی‌الأرض در منابع فقهی و مقدمه دوم، صدق عنوان «إفساد فی‌الأرض» بر مرتکبان مواد مخدر. این امر درحالی است که از اساس درمورد جرم‌انگاری إفساد فی‌الأرض، به‌طور مستقل میان فقها اختلاف‌نظر هست و بیشتر فقها با جرم‌انگاری مستقل إفساد فی‌الأرض مخالفت کرده‌اند. درباره مقدمه دوم نیز می‌توان گفت هرگاه صدق عنوانی بر شخصی مورد تردید باشد، اصل بر عدم صدق عنوان می‌باشد. قانونگذار امر ذومراتبی در جرایم مواد مخدر را مدنظر قرار داده است، ولی به این امر توجه نکرده که إفساد مقوله‌ای کمّی نیست، بلکه کیفی است.
واژه‌های کلیدی: اعدام، محاربه، إفساد فی‌الأرض، معیارهای إفساد، قانون مبارزه با مواد مخدر