عنوان
نقد مقاله مسئولیت تیم پزشکی در اعمال جراحی
نویسنده
صحت، سیاوش | ظاهرنیا، آناهید | ظاهرنیا، زهره | ظاهرنیا، نادر
اصطلاحنامه
ناشر
فصلنامه جراحی ایران، سال 1386، شماره 1، ص: 137-143.
تاریخ نشر
1386
توضیح
با توجه به برداشت های متفاوتی که از قانون در مورد مسوولیت جراح در مقابل بیماران، مخصوصا آنهایی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند شده است، محاکم دادگستری نیز نظریات متفاوتی از قانون استنباط می نمایند؛ که گاه نه تنها حقوق همکاران جراح را پایمال می سازد، بلکه برای آنها نیز مشکلات فراوان به وجود می آورد و در نهایت قداست جراح و جراحی، و به طور کلی جایگاه والای پزشک و پزشکی مورد سوال قرار می گیرد. جهت رفع برخی ابهامات در مقاله «مسوولیت تیم پزشکی در اعمال جراحی» مطلب زیر که برداشت های متفاوت از قانون در مورد مسوولیت مدنی پزشکان در مقابل بیماران می باشد، همراه با نتیجه گیری تنظیم شده است.در جهت تفسیر ماده 319 قانون مجازات اسلامی و رفع ابهامات ظاهری این ماده با مواد 60 و 322 قانون فوق توجه به نکات ذیل ضروری به نظر می رسد:معنای اذن: اجازه و اعلام مالک یا رضایت کسی که قانون برای رضای او اثری قایل شده است. (ترمینولوژی حقوق - دکتر جعفر جعفری لنگرودی)معنای برائت (برائت ذمه): خالی بودن ذمه شخص معین از تعهد را گویند، خواه اساسا ذمه شخص در مقابل شخص معین دیگر از اول مشغول نشود یا مشغول شده و فارغ (بری الذمه) شود (ترمینولوژی حقوق - دکتر جعفر جعفری لنگرودی)با توجه به تعاریف فوق و دقت نظر در مواد فوق اینگونه بر می آید که مقصود از ماده 59 اخذ اذن بیمار برای شروع معالجه و عمل جراحی یعنی اعمال رضایت بیمار از این که زیر تیغ جراحی قرار گیرد می باشد و ماده 319 این اذن بیمار را به تنهایی رافع مسوولیت و ضمان پزشک نمی داند و اشعار می دارد:«... هرچند با اذن مریض یا ولی او باشد، باعث تلف جانی نقص عضو یا خسارت مالی شود ضامن است.» همانگونه که ملاحظه می شود در این ماده ذکری از کلمه «برائت» به میان نیامده و تفسیر این ماده محدود به اذن بیمار می باشد؛ اما قانون گذار بلافاصله بعد از ماده 59، در ماده 60 و بعد از ماده 319 در ماده 322 (به صورت تکرار و تاکید ماده 60) اذعان می دارد که اخذ برائت قبل از شروع به درمان رافع مسوولیت پزشک در جبران خسارت وارده می باشد.بدیهی است تفسیر فوق در محدوده فرض عدم تقصیر پزشک و رعایت اصول فنی و نظامات بیان گردیده و در صورت اثبات تقصیر پزشک (با توجه به قانون مسوولیت مدنی) نامبرده مسوول جبران خسارات جانی و مالی و در صورت لزوم، تحمل مجازات کیفری در موارد مشخصه می باشد. همچنین تعهد پزشک تعهد به وسیله (تعهد به سعی و تلاش کافی در درمان) می باشد و نه تعهد به نتیجه (تعهد به درمان قطعی و بهبودی کامل بیمار).