عنوان
نگاه ویژه: فقه و ترازوی اخلاق
نویسنده
ناشر
ماهنامه بازتاب اندیشه، پاییز 1387، شماره 102، ص.: 7-14.
تاریخ نشر
1387
توضیح
محور اصلی این نوشتار تاکید بر منزلت اخلاق و نقد رویکرد فقها در گسترش و اصالت بخشیدن به حوزه احکام است.بند 1، 2 و 3: حوزههای سهگانه شریعت عبارتند از: عقاید، اخلاق و احکام. ترتیب منطقی نشانگر آن است که احکام یا فقه باید مبتنی بر اخلاق، و اصول اخلاقی باشد، همانگونه که اخلاق و احکام باید مبتنی بر عقاید و باورها و اصول کلامی باشد. اخلاق در محاصره عقاید و احکام است. هرگونه افراط و تفریط در باور و یا احکام، موجب محدودیت و فاصله گرفتن اخلاق از خطرات انسانی خواهد شد. باورهای استکباری، ناعادلانه و... از یکسو و گسترش دایره الزامات فقهی، سختگیریهای ناموجه، رویکردهای خشونتآمیز و تکلیفگرایانه غیرمنطقی از سوی دیگر، همچون دو لبه قیچی برای بریدن رگ حیات اخلاق شدهاند. بیشترین رفتارهای خلاف اخلاق را در دو پوشش «تکفیر و اتهامات اعتقادی» برخوردهای خشن با اهل اندیشه و «تفسیق و اتهامات قانونی و شرعی» نسبت به آدمیان میتوان دید.
واژههای کلیدی: اخلاق، فقه، شریعت، احکام، تکلیف، قرآن، دین، عبادت، شرعی.