عنوان
واکاوی اقتصاد رفتاری در آیات قرآن
نویسنده
ناشر
فصلنامه اقتصاد اسلامی، زمستان ۱۳۹۹، شماره ۸۰، ص.: ۲۵-۵۰.
تاریخ نشر
۱۳۹۹
توضیح
رفتار اجتماعی روزمره انسانها، همواره با تصمیمات اخلاقی همچون کمک مالی و انسانی به یک نیازمند، رعایت انصاف، رعایت حقوق دیگران بدون وجود قوانین منعکننده و … همراه بوده است. این اعمال گویای رفتاری است که با نظریه اقتصاد متعارف همخوانی ندارد و در چارچوب نظریه جدید اقتصاد رفتاری قابل توجیه است. بر اساس این نظریه در پژوهش حاضر تلاش میشود با استخراج آیاتی از قرآن نشان داده شود که تصمیمات فردی انسانها در اغلب موارد عقلایی نمیباشد و همواره مصادیقی از کجرفتاری در تصمیمات افراد در چارچوب اقتصاد اسلامی وجود دارد.با بررسی آیات استخراجشده از قرآن کریم شش مورد از مهمترین عوامل «انگار بیربط» که تعیینکننده اقتصاد رفتاری هستند استخراج گردید این شش مورد عبارتاند از: عقلانیت محدود،سوگیری به حال، اثر مالکیت، سوگیری پسگویی، جان آماری و جان شناختهشده و خویشتنداری محدود. نتایج نشان میدهد که محدودیتهای اسلام از قبیل باورهای شرعی و اعتقادات مذهبی و ... ایجاب میکند که تصمیمات انسان از عقلانیت محض فاصله گرفته و انسانها بیشتر به صورت انسان عادی رفتار میکنند تا انسان اقتصادی و این همان مفهوم وجود کجرفتاری در رفتار انسانهاست.
واژههای کلیدی: اقتصاد رفتاری، تلنگر، اقتصاد اسلامی، سوگیری.