عنوان
ولایت مطلقه فقیه و مردم سالاری از منظر فقه امامیه با تأکید بر محوریت مردم سالاری دینی امام خمینی (ره)
اصطلاحنامه
آرای امام خمینی (ره) | جمهوری اسلامی ایران (Islamic Republic of Iran) | حکومت اسلامی (Islamic Government) | دموکراسی -- جنبه های مذهبی (Democracy-- Religious aspects) | دموکراسی (Democracy) | فقه امامیه | فقه جعفری (Islamic law, Ja'fari) | مردم سالاری | مردم سالاری دینی | ولایت (Velayat) | ولایت فقیه (Wilāyat al-faqīh)
ناشر
فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال 1400، شماره 2، ص.: 47-62.
تاریخ نشر
1400
توضیح
چکیده:
مردم سـالاری دینـی بـه لحـاظ نظـری الگـویی جدیـد از دموکراسی را ارائه کرده است؛ الگویی که هم به لحاظ محتوا و هم به لحاظ شکل و صـورت با نمونههای غربی آن متفاوت است. در واقع این مفهـوم ترکیـب دیـن و دموکراسـی نیسـت، بلکـه حقیقتی واحد در جوهرة نظام اسلامی است و به همین علت توانسته در تمام الگوهای دنیا شبهه ایجاد کند. هدف این مقاله تبیین ولایت مطلقه فقیه و نسبت آن با مردم سالاری دینی از منظر فقه امامیه با محوریت نظر امام خمینی (ره) است. این تحقیق از نوع تحلیلی به روش اسنادی است. یافتهها حاکی از آن است که مردم سالاری دینی مبتنی بر ولایت مطلقه فقیه، با دموکراسیهای رایج در غرب تفاوت اساسی دارد. این نتیجه به دست آمد که نظام جمهوری اسلامی نه تئوکراسی و نه دموکراسی (هر دو در مفهوم متداول در غرب) میباشد. بلکه میتوان آن را نوعی تئودموکراسی دانست. بنابراین نظام جمهوری اسلامی از هر دو رکن عقلی حکومت یعنی مشروعیت الهی و قدرت مردمی برخوردار است. در چنین نظامی است که اسلامیت و جمهوریت نه تنها در تضاد نیستند بلکه هر یک جایگاه منطقی و عقلی خود را دارا بوده و لازم و ملزوم یکدیگرند.
واژه های کلیدی: امام خمینی، ولایت مطلقه فقیه، مردم سالاری دینی، جمهوری اسلامی، فقه امامیه