توضیح

یادداشت: عنوان انگلیسی: Dynamism and Transformation in Shi'ite Political Fiqh from the View of Political Law
هدف پژوهش حاضر بررسی و تبیین سیر تطور و پویایی سنّت فقهی شیعه از منظر حقوق سیاسی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده با بهره‌گیری از دیدگاه السدیر مک­اینتایر در مورد مراحل تحول سنّت‌های فکری، سه مرحله از تحول سنّت فقهی شیعه را در ارتباط با مسأله حقوق سیاسی مردم می‌توان از یکدیگر تفکیک نمود: در فقه سلطانی، بیشتر نظریات بر ولایت مجتهدان یا اقتدار شاهان عادل تأکید داشته و حقوق سیاسی مردم چندان مورد توجه نبوده است. با بروز بحران در نظام سلطنت و وقوع جنبش مشروطه‌خواهی، پشتوانه‌های تئوریک آن نیز نیازمند بازسازی معرفتی بود و به همین جهت، فقه مشروطه به منظور برون‌رفت از این بحران معرفتی، در کنار اقتدار شاهان و ولایت شرعی مجتهدان، بر حقوق سیاسی مردم و مشارکت آنان در قدرت تأکید می‌نمود. سومین تحول در فقه سیاسی شیعه مربوط به نظریه‌های معاصر است که با نفی مشروعیت نظام‌های سلطنتی، بر عنصر «مردم» و حقوق و آزادی‌های سیاسی آنان تأکید دارد. بنابراین، نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سنّت فقهی- سیاسی شیعه در مسأله حقوق سیاسی مردم، از اقتدارگرایی به مردم‌گرایی دچار تحول و دگرگونی شده است.
واژه‌های کلیدی: فقه شیعه، فقه سیاسی، حقوق سیاسی، فقه مشروطه، مردم‌سالاری.