عنوان
پیشنهاد خانواده به عنوان واحد تحلیل های خرد در اقتصاد اسلامی بر اساس کتاب و سنّت
ناشر
فصلنامه عیار پژوهش در علوم انسانی، بهار و تابستان ۱۳۹۸، شماره ۱۹، ص.: ۱۷-۳۴.
تاریخ نشر
۱۳۹۸
توضیح
در دانش اقتصاد رایج، فرد محور تحلیلها و عنصر مؤثر در تبیین پدیدههای اقتصادی است. کتابها و تحقیقات اقتصاد خرد و سایر نظریات اقتصادی بر همین مبنا شکل میگیرد. این وضعیت به مطالعات اقتصاد خرد اسلامی نیز سرایت کرده است. تحقیق حاضر تلاش دارد با بررسی ادبیات موجود اقتصاد خرد اسلامی و بررسی لوازم و ملزومات دیدگاههای مطرح در کتاب و سنت، به دیدگاهی قابل استناد به اسلام دربارة واحد تحلیل خرد در اقتصاد دست یابد. طبق یافتههای تحقیق، واحد تحلیل خرد، آن جزء مفهومی است که قابل تحویل به اجزای خود نباشد. در علم اقتصاد اسلامی، راه شناخت چنین جزئی، مراجعه به دیدگاه شریعت دربارة روابط مالی است. شواهد متنوع در کتاب و سنت از انتخاب خانواده بهعنوان واحد تحلیل خرد حمایت میکند. آیههای 34 نساء، 18 زخرف، 32، 53 و 59 احزاب و 223 بقره و روایاتی که بر تفاوتهای روانی زن و مرد دلالت دارند، وابستگی روانشناختی، اخلاقی و حقوقی رفتارهای اقتصادی همسران به یکدیگر را تثبیت میکند. لازمة پذیرش این وابستگی، التزام به نقش مؤثر نهاد خانواده، نفی مشابهت و استقلال همسران (زن و مرد) و پذیرش خانواده بهعنوان واحد خرد مؤثر و پرکاربرد در تحلیلهای اقتصادی است.
واژههای کلیدی: خانواده، فرد، واحد تحلیل، واحد تحلیل خرد، نظریة خرد، اقتصاد خرد اسلامی.