کشف رویکرد مقاصدی حقوق کیفری اسلام از نظر فقه امامیه

توضیح

اینکه شرع مقاصدی دارد موضوعی تردید ناپذیراست، زیرا نبود هدف و مقصود در احکام شرع مستلزم لغو بودن است. نصوص و متون معتبر دینی و عقل سلیم نیز بر هدفمند بودن شریعت اسلام دلالت دارند؛ چنانکه قرآن کریم در آیات بسیاری نه تنها برای ارسال رسل و انزال کتب، نتایج و اهدافی را بر می‌شمارد، بلکه گاهی برای احکام جزئی و خرد نیز غرض یا اغراض خاصی را بیان می‌کند. در این پژوهش در راستای یافتن پاسخی برای این پرسش که «رویکرد مقاصدی حقوق کیفری اسلام از نظر فقه امامیه چیست؟» و دستیابی به اهدافی چون؛ تبیین مصالح تفاوت دیه زن و مرد، تبیین مصالح و مناطات احکام حدود و تبیین مقاصد شریعت در تفاوت حکم مسلمان و غیر مسلمان در قصاص به صورت توصیفی و تحلیلی و با روش کتابخانه‌ای به «کشف رویکرد مقاصدی حقوق کیفری اسلام از دیدگاه فقه امامیه» پرداخته شده است. با توجه به پژوهش باید گفت؛ در حقوق کیفری اسلام صرف ارتکاب جرم، موجب اجرای کیفر نمی‌باشد؛ بلکه باید با توجه به مقاصد مورد نظر و نیز وجود شرایط پیشینی اجرای مجازات و تحقق مصالح فرد و جامعه، کیفر اجرا شود؛ در این راستا نیز، هدف اساسی اصلاح مرتکب است و زجر، هدف اولیه نیست.
واژه‌های کلیدی: مقاصد شریعت، فقه امامیه، قصاص، دیه، احکام حدود.