بررسی گستردهٔ فقهی: قمار، قیادت، قیافه، کهانت، مدح من لایستحق المدح، نجش، نمیمه، نوح به باطل، هجاءالمؤمن، هجرو بیع مصحف

توضیح

یادداشت: ، تقریرات درس خارج آیت‌الله سید محمدرضا مدرسی یزدی
‏یادداشت: ‏‫کتابنامه: ص. [۵۴۱] - ۵۷۵.‬
‏موضوع: فقه جعفری -- مطالب گونه‌گون
‏موضوع: فقه جعفری -- قرن ۱۴
رده بندی کنگره: BP۱۵۹/۸‏
معرفی مختصر کتاب
سلسه دروس و تقریرات خارج فقه در شرح و تبیین مکاسب محرمه شیخ مرتضی انصاری است. این اثر، عهده‎دار پژوهش در مسائل، ادله و مبانی برخی از کسب‎های حرام مانند قمار کردن،قیادت(راهنمایی کردن دو فرد بر وَطی حرام)، قیافه‎شناسی به منظور تعیین نسب فرد، کهانت وپیشگویی کردن آینده، ستودن کسی که استحقاق ستایش ندارد، نَجش (در توافق با فروشنده قیمت کالا را بالا بردن به منظور ترغیب دیگران)، نمیمه و سخن چینی کردن، نَوح به باطل(ناله کردن و زدن صورت هنگام مصیبت) هجو کردن و نکوهیدن مؤمنان، هُجر و فحش دادن و آزردن کلامی دیگران، حرمت بیع مُصحف(قرآن) است. نویسنده مباحث و فروعات فقهی را به تفصیل طرح کرده و نحوه استنباط دیدگاه صحیح و دفاع ازآن را توضیح داده است.مهمترین مسئله این جلد مبحث قمار کردن است که به نظر صاحب این دروس تحقیق در مفهوم قمار و مشخص کردن قلمرو معنایی آن نقش تعیین کننده در فهم روایات حرمت دارد؛ بنابرین اگر در قمار کردن، موضوع مراهنه و شرط بندی ملحوظ باشد، می توان نتیجه گرفت که بازی کردن با برخی آلات قمار بدون رهن و شرط، گرچه مکروه بوده اما حرام نیست در تبیین این مسئله قمار را به چهار قسم تشریح کرده و آراء فقها بخصوص نظر امام خمینی در موضوع بازی شطرنج و نرد طرح شده و مبانی هر نظر تقریر و تبیین شده است.در موضوع نیاحت هم با اینکه برخی قدما آن را در هر صورت حرام دانسته اما فقهای سپسین، قائل به تفصیل شده و نیاحت باطل را مشمول ادله حرمت دانسته‎اند؛ ازاین رو روایات موضوع نیاحت به هفت گروه تقسیم شده و مفاد و مضمون کلی هر گروه و نحوه دلالت آن بررسی گردیده و در نهایت، نیاحت تنها در صورت باطل بودن، حرام دانسته شده است. در موضوع بیع مصحف، نظر حرمت بیع مخدوش دانسته شده و ضمن تفاوت قائل شدن میان عنوان قرآنیت و اینکه بیع در مقابل آن صورت نمی گیرد این نتیجه به دست آمده که احتیاط مستحب در آن است که قرآن به صورت هدیه مبادله شود نه بیع و شراء.