مقاصد شریعت از نگاه ابن عاشور

توضیح

‏عنوان قراردادی: نظریه المقاصد عند الامام محمد الطاهر بن عاشور .فارسی
‏یادداشت: ‏‫ص.ع به انگلیسی:‭ Ismai lAl-hassani.The objectives of the shari,ah according to Ibn ashoor.
‏یادداشت: کتابنامه: ص.[۵۴۹]- ۵۵۴؛ همچنین به صورت زیرنویس.
‏موضوع: اصول فقه
موضوع: Islamic law -- Interpretation and construction
موضوع: فقه -- فلسفه
‏شناسه افزوده: م‍ه‍ری‍زی‌، م‍ه‍دی‌، ‏‫۱۳۴۱ -‏‬، مترجم
‏شناسه افزوده: موسسه جهانی اندیشه اسلامی
‏رده بندی کنگره: ‏‫‭BP۱۶۹‏‫‭
معرفی مختصر کتاب
در کتاب حاضرن ابعاد گوناگون نظریه مقاصد از نگاه "ابن عاشور" (از علمای قرن سیزدهم) بررسی شده است. در کتاب خاطرنشان گردیده که "نظریه مقاصد، دانشی جدید درجنب اصول فقه نیست، بلکه با این پیش فرض که فقه را اهداف و غایات است. و از این منظر در چارچوب فلسفه فقه می‌گنجد. این نظریه بر آن است که همراه با مدلولات لفظی تک گزاره‌های شرعی، در دیدگاه کلان می‌بایست اغراض و مقاصد شارع را تقنین و تشریح احکام کشف، و در فرایند اجتهاد، ملحوظ داشت.... در دانش مقاصد، با سه حوزه رو به رو هستیم که تمیز میان آن‌ها، در درستی پژوهش تاثیرگذار است؛ زیرا گاه به دنبال مقاصد دین هستیم و گاه در دایره‌ای کوچک از مقاصد فقه جست و جو می‌کنیم و در صورت سوم به دنبال مقصد و غایت یک یا چند حکم هستیم. بدین جهت از این سه حوزه با سه واژه متفاوت یاد می‌شود: اهداف دین، مقاصد شریعت، ملاک‌های احکام". عناوین بخش‌های اصلی کتاب عبارت‌اند از: "اندیشه مقاصد از علم اصول تا علم مقاصد"، "دیدگاه مقاصد نزد ابن عاشور (نظریه و تطبیق)" و "نظریه مقاصد از نگاه ابن عاشور (تحلیل و ارزیابی)".
یادداشت: مقاله معرفی و نقد کتاب در سال ۱۳۸۴ منتشر شده است.
یادداشت: عنوان مقاله: پژوهشی درباره مقاصد شریعت.
یادداشت: نویسنده: بهار دوست، علی رضا
یادداشت: اطلاعات نشریه: فصلنامه کتاب ماه دین، بهار ۱۳۸۴، شماره ۹۱ و ۹۲، ص.: ۲۲-۲۹.
"معرفی و نقد کتاب پژوهشی دربارۀ مقاصد شریعت علیرضا بهاردوست (به تصویر صفحه مراجعه شود) مقاصد شریعت از نگاه ابن عاشور اسماعیل الحسنی ترجمۀ مهدی مهریزی انتشارات صحیفه خرد با همکاری مؤسسهجهانی اندیشه اسلامی چاپ اول،تهران،1383J} پیروزی انقلاب اسلامی و به دنبال آن برقرای حاکمیت دینی درکشور عزیزمان ایران،نقطه عطفی شد تا جریان‌های اسلام گرا دربنیادین که اسلام دین حکومت و سیاست نیز هست،در صدد اسلامی سازی و در حقیقت فقهی کردن قوانین موضوعه و همهمناسبات فرهنگی،سیاسی،اجتماعی و اقتصادی کشورشان باشند. خلاصه این که با تکیه بر مطالب زیرمی‌توان ضرورت پژوهش در مسئله مقاصد را نشان داد:1-ارزیابیحرکت کلی فقه و کارکرد آن؛2-مرزبندی و تعیین حوزه دانش فقه؛3-رفع تعارض در عرصه‌های قانون گذاری و اجرا؛ 4-ارزیابی و نقد (به تصویر صفحه مراجعه شود) سند حدیث از طریق متن؛5-دستیابی به نظام‌ها و قواعد فقهی؛6-دسته بندی و تبویب احکام و مسائل شرعی در مجموعه‌ای منسجم ومنطقی. «ارائه نظریه»عنوان فصل سوم و پایانی این بخش است که مؤلفدر آن ضمن تأکید بر این که تأمین مصلحت انسان بالاتریت مقصداحکام شریعت است،اظهار می‌دارد:«به دست آوردن مقاصد شریعتاز سه راه ممکن است:1-استقرا،به دو گونه است،یکی استقرای عللاحکام شرعی متشابه که به حکمت دارند و به همان مقصود شریعتاست،مانند:باطل شمردن غرر(فریب)در معاملات که از جست و جوو استقرای علل مختلف حاصل شده است و دیگری استقرای دلایلاحکامی که در علت مورد نظر شارع اشتراک دارند؛2-دلایل روشنقرآنی،مانند:«یرید الله بکم الیسر و لا یرید بکم العسر»ترجمه:خدابرای شما آسانی می‌خواهد و برای شما دشواری نمی‌خواهد(بقره/185)؛3-سنت متواتر،اعم از اینکه تواتر معنوی باشد،مانند بخشی از آموزه‌های دینی که به ضرورت دانسته شده با این که در کاربرد[و لفظ]متواتر باشد»