اختلاس از منظر فقه امامیه حقوق ایران و مصر

توضیح

اختلاس اموال عمومی همزمان با تشکیل حکومت در جامعه مطرح بوده است و قدمتی به اندازه ی خود دولت ها دارد و همواره تهدیدی علیه جامعه ی بشری قلمداد می گردد. در کشور ما نیز علی رغم تشدید مجازات مرتکبین جرم اختلاس ارتکاب آن در سطح وسیعی همچنان ادامه دارد. اختلاس عبارت است از این که مستخدم دولت با سوء نیت اموال دولت یا اشخاص را که به حکم وظیفه در اختیار وی قرار داشته به نفع خود یا دیگری تصاحب کند.تصاحب و برخورد مالکانه کردن با مال که ملاک اصلی تحقق جرم اختلاس است لزوماً نیازی به « برداشت» ندارد و اختلاس اعم از معنای فقهی یا حقوقی آن اقدام به این عمل ناشایست است که بر اساس آیات ، روایات و عقل ، مرتکب آن ، مستحق مجازات تعزیری است.جامع بین جرم اختلاس و هر یک از جرایم خیانت در امانت ، تصرف غیر قانونی ، سرقت و کلاهبرداری، این است که هدف مرتکب از عمل مجرمانه اش در همه ی این جرایم استیلاء بر مال غیر می باشد با این همه جرم اختلاس از جهات زیادی با جرایم مذکور کاملا متمایز است.با عنایت به اینکه در قانو ن تعزیرات مصوب سال 1375 بحثی عنوان جرم اختلاس بیان نگردیده است ماده ی پنج قانون تشدید همچنان به عنوان عنصر قانونی جرم اختلاس به قوت خود باقی است که تکیه گاه مباحث ما در پایان نامه همین ماده می باشد همچنین طبق قوانین جزایی باید گفت که شروع به جرم اختلاس متصور است و منافاتی با ماده ی 41 قانون مجازات اسلامی ندارد.بزه مذکور یکی از پدیده های مجرمانه روبه ازدیادی است که آثار نامطلوب آن بر آسایش عمومی و هم چنین اموال تأثیر گذار است.اموال عمومی و دولتی و یا متعلق به اشخاص که با توجه به شخصیت حقوقی دولت در اختیار آن می باشد. در اثر ارتکاب این جرم مورد تعدی قرار می گیرد.در این تحقیق سعی شده است که اختلاس از منظر فقه و حقوق ایران و مصر مورد بررسی قرار گیرد.بنابراین در فصل اول و دوم پس از بیان کلیات و بررسی ارکان تشکیل دهنده جرم اختلاس ابتدا به تشریح اختلاس از منظر فقها به ارائه ی معانی لغوی و اصطلاحی آن ، نقد و بررسی نظریات فقها بر اساس روایات و نتیجه گیری از آن و همینطور تبیین حرمت اختلاس به وسیله ادله اربعه یعنی کتاب، سنت، عقل ، اجماع پرداخته می شود سپس در فصل سوم به تشریح جرم اختلاس در حقوق جزا می پردازیم که شامل تعریف حقوقی جرم اختلاس از نظر حقوقدانان بررسی جرم اختلاس در نظام کیفری ایران پیش از انقلاب و پس از انقلاب اسلامی و قوانین حاکم بر اختلاس در طی این دورانها بررسی شروع به جرم اختلاس در زمان قبل و بعد از انقلاب مرجع صالح جهت رسیدگی به جرم اختلاس می باشد همچنین در ادامه به تشریح ارکان این بزه در حقوق کشور مصر پرداخته می شود تا وجوه اشتراک و افتراق آن در نظام های حقوقی ایران و مصر بیشتر نمایان گردد.
واژه‌های کلیدی: اختلاس، تصاحب، اموال عمومی، خیانت در امانت، مستخدم دولت، سرقت، آسایش عمومی