افتراء و نشر اکاذیب از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه

توضیح

توجه به شرافت انسانی در اسلام جایگاه ویژه‌ای دارد و خدشه به این شرافت به حکم عقل ممنوع و به حکم آیات و روایات حرام است و افترا بستن به معنای نسبت دروغ دادن به افراد و نشر اکاذیب به معنای پراکندن اخبار دروغین از مواردی هستند که این حرمت و شرافت انسانی را به شدت مورد خدشه قرار می‌دهند.این جرایم موجب حرمت شکنی میان افراد و از بین رفتن نظم عمومی و رابطه‌ی انسانی مناسب در جامعه اسلامی می‌گردند. باتوجه به این پیامدهای شوم، پژوهشی جامع در این مسئله از اهمیت بسزایی برخوردار است.در راستای این پژوهش از راهبرد تحلیلی و راهکار کتابخانه‌ای بهره جسته‌ایم و کتب فقهی و تفسیری و حقوقی مربوطه را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده‌ایم.ماحصل بررسی‌های انجام شده در این پژوهش این است که باتوجه به پیشینه‌ی افترا و نشر اکاذیب در حکومتهای کهن و ادیان الهی، همواره این دو، جرایم علیه حیثیت معنوی اشخاص تلقی شده و این خود بیانگر قباحت آنها به حکم عقل و دین است. همچنین در این پژوهش مبانی فقهی تحریم این جرایم از بررسی آیات و روایات و کتب فقهی به صورت جامع به‌دست آمده که عبارتند از از بین رفتن آبرو و اعتبار افراد به‌خصوص صاحبان مناصب و نابودی اتحاد و امنیت روانی در جامعه اسلامی و...که هریک از این موارد به تناسب جایگاه موضوع می‌تواند مبنای حرمت این جرایم باشد و مجازات‌های وضع شده‌ی فقهی و حقوقی برای این جرایم را توجیه نموده و کاملاً به‌جا و مناسب بداند. با توجه به بررسی‌های صورت گرفته در این پژوهش آگاه نمودن افراد جامعه از حرمت و ممنوعیت این جرایم ، پیشنهادی اساسی در جهت کاهش ارتکاب این جرایم در جامعه میباشد.
واژه های کلیدی: افترا، نشراکاذیب، توهین، شایعه.