امر به معروف و نهی از منکر در تعامل با حریم خصوصی شهروندان از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه ایران

توضیح

از منظر دینی و مبانی فقهی، امر به معروف و نهی از منکر همواره مورد تاکید بوده و بر لزوم اجرای آن سفارش شده است. ترویج خوبی ها و دوری از بدی ها اهمیت چشم گیری در پیشگیری و مقابله با کجروی های اجتماعی و برقراری امنیت دارد. یکی از سوالات مهمی که در این حیطه مطرح است این است که آیا اجرای امر به معروف و نهی از منکر مداخله و تجاوز به حریم خصوصی شهروندان محسوب می شود. در تحقیق حاضر تلاش شده به روش توصیفی- تحلیلی و به روش اسنادی (کتابخانه ای) با بیان قلمرو حریم خصوصی و برشمردن موارد جواز نقض این حریم و همچنین تبیین قلمرو امر به معروف و نهی از منکر و محدودیت های شرعی و قانونی اجرای آن به این سوال پاسخ داده شود. چرا که با بررسی موارد محدودیت اجرای این دو فریضه می‌توان دریافت که به طور یقین در این موارد به حمایت از حریم خصوصی افراد پرداخته شده است و تنها زمانی حق مداخله در این حریم وجود دارد که این حریم تبدیل شود به محدوده ای برای هتک محرمات الهی و ترویج بی‌بند و باری، جرم، فساد و فحشا و آنچه را مربوط به حوزه خصوصی است به حریم عمومی کشاند و سلامت این حریم را به خطر بیاندازد. بنابراین اجرای این دو فریضه نه تنها مداخله در حریم خصوصی محسوب نمی‌شود بلکه ضمانت اجرایی است برای حفظ حریم خصوصی شهروندان و احیاء و تداوم ارزش های اخلاقی و این مهم به دست نمی آید، مگر با فهم صحیح از شرایط اجرای این دو فریضه و ایجاد زمینه های اثربخشی آن در جامعه و همچنین تقویت بعد معنوی افراد که زمینه ساز سلامت سایر حوزه های حریم خصوصی و در نهایت سلامت حریم عمومی می‌شود.
واژه‌های کلیدی: حریم خصوصی، حریم عمومی، امربه معروف و نهی از منکر، قلمرو، حقوق موضوعه، زندگی شخصی، محرمانگی، اطلاعات شخصی، حقوق مدنی، رفتار اجتماعی، حقوق اسلامی، نظام حقوقی، ایران