بدل حیلوله و بیمه مسئولیت متعهد

توضیح

این پژوهش به بررسی بدل حیلوله و بیمه مسئولیت متعهد می پردازد. هرچند قانون بیمه تنها امکان بیمه نمودن عین مرهونه از سوی مرتهن را مورد پیش بینی قرار داده است، به لحاظ وجود نفع بیمه ای، راهن نیز از این حق برخوردار خواهد بود. در بیمه عین مرهونه اصولاً مسئولیت بیمه گر ناشی از فرض اتلاف منفعت یا تلف عین مرهونه است. در هر کدام از این حالات نیز بسته به این که بیمه گذار راهن و یا مرتهن باشد احکام و آثار بیمه مرهونه متفاوت خواهد شد. در صورت اتلاف مرهونه از سوی بیمه گذار، شرکت بیمه گر مسئولیتی بر عهده ندارد. با وجود این در صورت اتلاف مرهونه از سوی شخصی غیر از بیمه گذار یا عوامل مورد شرط، بیمه گر مکلف به جبران خسارت از بیمه گذار است. در فرض تلف مرهونه بیمه شده، آنچه مهم و در خور توجه است، بیمه مرهونه از سوی راهن است. قانون مدنی در این مورد خاص حکمی ندارد؛ اما آنچه از مبانی حقوق مدنی و فقهی در این مسئله می توان استنباط کرد، ادامه تعلق حق مرتهن نسبت به خسارات پرداختی از سوی شرکت بیمه است. همچنین، چنانچه مرهونه به رسم ودیعه دراختیار دیگری قرار داده شود، با فرض تلف آن مرهونه با آفات سماوی و قهری و البته در دوران تقصیر امین، مطابق قواعد حقوق مدنی امین موظف به پرداخت بدل به مالک خواهد بود. در این حالت هرچند مرهونه بیمه نشده است، بدلی برای آن متصور است، که البته با توجه به وجود بدل برای مرهونه تلف شده، برقراری حق الرهانه نسبت به بدل قابل دفاع خواهد بود.
واژه های کلیدی: بدل، حیلوله، بیمه، قرارداد