بررسی ابعاد فقهی و جرم شناختی شرط‌بندی در فضای مجازی

توضیح

رشد فزاینده سایت های شرط بندی از معضلاتی است که کشور ما نیز علارغم اسلامی بودن دامن‌گیر آن شده است. ورود این جرم به فضای سایبر باعث گردیده است که دائر‌ کنندگان بستر را مساعد تحقق اهداف سودجویانه خود بیابند و صرفاً با راه اندازی یک پایگاه اینترنتی مبالغ کلانی را به جیب بزنند و در عوض عده کثیری از جوانان تمام دارایی خود را در این راه ببازند. پیشگیری از شرط‌بندی به عنوان پدیده ی قدمت دار اما نوظهور در قالب فضای مجازی با توجه به ویژگی‌های آن از جمله:رهایی بستر، سهولت ارتکاب،گمنامی کاربران،کثرت بزه دیدگان و گستردگی خسارت ضروری تلقی می شود که جهت نایل شدن به این امر جرم شناس باید مثل یک پزشک حاذق ابتدا به علت یابی گرایش جوانان به شرط بندی و سپس به دنبال تدابیر پیشگیرانه متناسب با آن باشد، چرا که پیشگیری همواره بهتر از درمان است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای در صدد است با استناد به آراء مبسوط و دقیق فقها به تشخیص مصادیق جدید شرط بندی و احکام ناظر بر آن بپردازد و سپس با کاربست رهیافت های دانش جرم شناسی از جمله نظریات فشار مرتون، فنون خنثی‌سازی دیوید ماتزا، معاشرت ترجیحی ساترلند، تقلید تارد، انتخاب عقلانی بکاریا و نظریه انتقال فضا جیشکارد به علل گرایش جوانان به آن پرداخته و با تدابیر پیشگیرانه انفعالی، فعال،وضعی و اجتماعی گامی در جهت تحقق عدالت کیفری بردارد. نتایج پژوهش نشان می دهد که شرط بندی اینترنتی مطابق ادله فقهی اربعه و استفتائات فقها حرام می باشد و از نظر حقوقی حبس و جزای نقدی اندک به ویژه با لحاظ قانون کاهش بازدارنده نبوده و صرفاً با جرم انگاری نمی توان به مقابله با جرم پرداخت و تدابیر پیشگیرانه غیر کیفری ضروری می باشد.
واژه‌های کلیدی: شرط بندی، فضای مجازی، قمار، فقه، راهکارهای پیشگیرانه