بررسی تاریخی و انتقادی مسئله تکفیر تا قرن پنجم هجری

توضیح

یکی از موضوعات مهم امروز جهان اسلام مسئله تکفیر است که تبدیل به گفتمان گروههای سلفی و تکفیری شده و بهانه‌ای برای قتل و کشتار بی‌رحمانه مسلمین بویژه شیعیان گردیده است، ادعای اصلی آنها اقتدای به سلف صالح است و این رساله در صدد پاسخگویی به این سئوالات است که مسئله تکفیردر میان شیعه و غیر شیعه در چهار قرن نخست تاریخ اسلام چه وضعیتی داشته وعوامل شکل‌گیری وتطورات آن چگونه بوده وآثاروپیامدهای آن چه بوده است، این پژوهش با روش تاریخی و تحلیلی درصدد بررسی این موضوع در چهار قرن اولیه تاریخ اسلام با هدف ابطال ادعای اصلی جریان تکفیری و شناساندن ماهیت واقعی آن به جهان اسلام برآمده، ودر قالب پنج فصل مطالب خود را بیان نموده و دستاوردهایی داشته است که برخی از آنها عبارتند از:1- تکفیر مسلمین مورد تأیید پیامبر(ص) و اصحاب ایشان نبوده، و طبق نظر قرآن، پیامبر(ص) از آن نهی کرده و در مقابل آن موضع مخالف داشته است.2- سیره امامان معصوم شیعه همان سیره رسول خدا(ص) بوده و امام علی(ع) در مقابل تکفیریهای عصر خود ایستاد و آنها را از میان برداشت.3- اصولاً تکفیر مسلمین در غیرامامیه اثنی عشریه شکل گرفت و به دلیل انحرافات اعتقادی و فکری و فرهنگی توسعه یافت وتطوراتی را در آن دوره پشت سرگذاشت.4- مهمترین کسانی که دست به تکفیر مسلمین و قتل و کشتار بی‌رحمانه آنان درآن دوره زدند عبارت بودند از:خوارج بویژه فرقه ازارقه که افراطی‌ترین گروه خوارج بودند، حاکمان بنی‌امیه بویژه معاویه بن ابی سفیان و یزید و عبدالملک مروان و حنابله بویژه احمدبن حنبل و بربهاری و اسماعیلیه بویژه قرامطه.5- گروههای سلفی و تکفیری امروز به ازارقه و حاکمان بنی‌ امیه و حنابله افراطی و قرامطه افراطی اقتدا می‌کنند و سلف اینها این گروهها هستند نه سلف صالح یعنی پیامبر اکرم اسلام و ائمه معصومین و پیروان آنها.6- توجه به عوامل و زمینه‌های تکفیر درصدر اسلام وآثار وپیامدهای خطرناک آن می‌تواند مایه عبرت برای صاحبان عقل باشد و از این مسئله خطرناک جلوگیری کند.
واژه‌های کلیدی: اسلام، ایمان، کفر، تکفیر، ارتداد، تاریخ صدر اسلام، بدعت، سلفی‌ها.