بررسی حقوق شهروندی اجتماعی در فقه امامیه

توضیح

حقوق شهروندی به معنای مجموعه وظایف و تکالیفی است که در حوزه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و قضایی جهت اتباع یک کشور به طور یکسان در نظر گرفته شده است و مطابق آن، افراد جامعه در مقابل هم مکلف هستند و نیز دولت در برابر مردم و بالعکس، مردم در برابر دولت، تکلیف دارند. از جمله حقوق شهروندی، حقوق اجتماعی است که با توجه به مبتلی‌به بودن آن، با هدف ابهام‌زدایی از آن، شناخت مبانی و مصادیق به رسمیت شناخته شده‌اش در دین اسلام و فقه امامیه از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی انجام پذیرفته، بعد از تبیین مفهوم حقوق شهروندی و ماهیت رابطه شریعت و دستورات الهی با انسان، به بررسی مبانی اسلامی حقوق شهروندی؛ همچون کرامت ذاتی انسان، اصل برابری انسان‌ها، عقل، حرمت همکاری با ظالم، اصل خدمتگزاری و اصل لزوم تحصیل رضایت مردم پرداخته شد و مستند به آیات، روایات و فتاوی فقها، برخی از مهم‌ترین مصادیق مختلف آن؛ مثل حق حیات، حق آزادی عقیده، امنیت اجتماعی، آزادی در انتخاب شغل و مسکن، حق برخورداری از آموزش و پرورش رایگان، حق برخورداری ناتوانان از حمایت مالی و بیمه و حق تأمین بهداشت به اثبات رسید و به دست آمده که حقوق اجتماعی شهروندی در فقه امامیه از جایگاه والا و بالایی برخوردار است.
واژه های کلیدی: حقوق شهروندی، حقوق شهروندی اجتماعی، مبانی حقوق شهروندی، مصادیق حقوق شهروندی.