بررسی حکم فقهی تجسس و موارد استثنای آن (فایل منبع موجود نیست)

توضیح

از دیدگاه اسلام امر تجسس و تفتیش از جمله موارد حساسی است که در برخی از امور انجام آن حرام موکد و در مواردی هم واجب است به نظر میرسد در فقه توجه بیشتری به حقوق افراد جامعه شده است تا در قانون در روایات به مجازات جاسوس اشاره، شده است که با جاسوس به شدت برخورد می شود. به طوری که قریب به اتفاق روایات حکم به قتل جاسوس نموده اند جرم تجسس و جاسوسی، جرم سازمان یافته و فراملی می‌باشد که در آن اطلاعات حیاتی یک کشور از طریق یک نظام سازمان یافته و منابع انسانی در اختیار کشور یا کشورهای دیگر قرار می‌گیرد. گرچه آیات واحادیث اشاره خاصی به جاسوسی رایانه ای ندارد اما قابلیت تعمیم به انواع جاسوسی را دارا هستند. جرم جاسوسی شامل جرایم تسلیم نقشه، اسرار، اسناد و تصمیمات راجع به سیاست داخلی یا خارجی یک کشور می شود که در ماده 501 قانون مجازات اسلامی ایران و همچنین ماده 24 قانون مجازات نیروهای مسلح مورد حکم قانون گذار قرار گرفته است. جاسوسی از لحاظ مجازات در زمره جرائم مشمول تعزیر محسوب می‌گردد؛ و از لحاظ سیاسی بودن یا عادی بودن جرم جزء جرائم عمومی است. طبق قوانین موضوعه ایران تابعیت در تحقق جرم جاسوسی و تشخیص آن از خیانت به کشور موثر نیست. گاهی این جرم با خیانت به کشور چنان آمیخته می شود که تشخیص آنها را از هم دشوار میسازد و علم حقوق را به چالش میکشد. طبق صلاحیت‌های سرزمینی، شخصی و واقعی جرم جاسوسی در صورت ارتکاب در خارج از قلمرو ایران بر اساس قوانین کیفری ایران قابل تعقیب می‌باشد. با وجود پیشرفت تکنولوژی حریم خصوصی افراد به شدت مورد تعرض واقع میشود تجسس از جرایمی است که هم به صورت سنتی و هم به صورت رایانهای جرم انگاری شده است. با اینکه هیچ جامعه ای از به کارگیری جاسوسی مستثنی نمی باشد اما امنیت کشورها ایجاب میکند که این مقوله بیشتر مورد توجه قرار گیرد، چرا که استقلال و امنیت و تمامیت ارضی کشور و اساس حکومت را به خطر می اندازد و موجب فاش شدن اسرار و اطلاعات میشود. پژوهش حاضر، این جرم را در ابعاد مختلف فقهی و حقوقی مورد بررسی قرارداده است در این تحقیق تجسس و جاسوسی را از نظر معنا و مفاهیم و از نظر فقه امامیه و ادله اربعه (کتاب، سنت، اجماع و عقل) در مورد مشروع و نامشروع بودن تجسس واستثناعات آن بیان نموده ام.
واژهای کلیدی:تجسس،جاسوسی