توضیح

پژوهش حاضر به عنوان «بررسی سیر تحول، مبانی و مستندات اندیشه‌های فقهی معاصر در مسأله مالکیت معنوی» است. چنانکه در این زمینه اندیشه‌ها و انگاره‌های متفاوت فقهی در میان فقیهان معاصر شکل گرفته است. بررسی سیرتحول و تکامل اندیشه‌های فقهی معاصر در مسأله مالکیت معنوی در کنار رصد مستندات و مبانی دانشیان فقه در این مسأله، سوال اصلی این پژوهش است. به نظر می‌رسد که اندیشه‌های فقهی درباب مالکیت معنوی با تحول همراه بوده و با مرور زمان باعث شکل گیری اندیشه‌های نوپدید شده است. روش این پژوهش روشی ترکیبی است که در کنار توصیف از تحلیل و تفسیر داده‌های کتابخانه ای نیز سود می‌برد. در همین راستا فرایند پژوهش در ضمن یک مقدمه و چهار فصل « مفهوم شناسی و بایسته‌های موضوع»، « سیر تحول و مبانی اندیشه‌های فقهی معاصر در مسأله مالکیت معنوی »، « بررسی مستندات اندیشه‌های فقهی معاصر در مسأله مالکیت معنوی » و «تحلیل و نتیجه گیری » به سامان می‌رسد. در فصل اول در دو مبحث جداگانه پس از تبیین برخی از مفاهیم اساسی مرتبط با پژوهش، در مبحثی با عنوان « بایسته‌های موضوع » به برخی مباحث مقدمی مرتبط و موثر در فرایند تحقیق پرداخته شده است. فصل دوم در دو مبحث « سیر تحول اندیشه فقیهان معاصر در مسأله مالکیت معنوی » و « مبانی اندیشه‌های فقهی معاصر در مسأله مالکیت معنوی » به سامان می‌رسد. فصل سوم به بررسی مستندات حقوق مالکیت معنوی در اندیشه‌های فقهی معاصر می‌پردازد. در فصل سوم مستندات موافقان و مخالفان حقوق مالکیت معنوی به تفصیل مورد بررسی قرار می‌گیرد. چنانکه در انتهای فصل سوم به نقد و بررسی این ادله و مستندات می‌پردازیم. در فصل چهارم نیز خلاصه و نتیجه گیری از آنچه در این پژوهش آورده شده را به طور مختصر گزارش داده ایم. آن چه می‌توان از این پژوهش نتیجه گرفت و اهمیت دارد این است که با پذیرش مالکیت معنوی و مشروعیت آن، نظام مالکیت معنوی مبتنی بر فقه اسلامی پایه ریزی شود و جایگاه موضوع در ساختار فقهی معین گردد و احکام مختلف آن بررسی گردد.
واژه‌های کلیدی: فقه و مساله مالکیت معنوی، سیر تحول اندیشه‌های فقهی معاصر، اندیشه‌های فقهی، روش‌شناسی فقیهان معاصر، مبانی و مستندات مالکیت معنوی.