توضیح

بشر دارای زندگی اجتماعی است و لازمه زندگی اجتماعی مجاورت و مشارکت با سایرین می باشد. لذا تدوین پاره‌ای از مفاهیم و رعایت بعضی قوانین از ضروریات زندگی اجتماعی می‌باشد تا بدین وسیله زندگی مسالمت آمیز در عرصه های مختلف جریان یابد. از جمله این مفاهیم می‌توان به حقوقی که اشخاص نسبت به املاک خود و سایرین دارند یا به تعبیری دیگر حق ارتفاق اشاره کرد. حق ارتفاق از جمله حقوق تسهیل کننده دارا شدن و استفاده از حق می باشد که موجب تسهیل روابط اشخاص در املاک مجاور هم می گردد. این حق ناظر به اموال غیر منقول بوده و با توجه به ساختار شهرسازی و فرهنگی جامعه دارای کاربرد و اهمیت بالایی است. از آنجایی که حقوق ایران تاثیر فراوانی از قواعد اسلامی-فقهی داشته قواعد حق ارتفاق در فقه امامیه نیز تاثیر وافری بر روی قوانین موضوعه ایران داشته است و در موارد سکوت و اجمال قانون مکتوب، آیات، روایات و مواردی از این دست می تواند به عنوان منابع قابل استناد مورد استعمال قرار گیرد. یکی از مصادیق حق ارتفاق حق ارتفاق قراردادی است و مقررات قانون مدنی در این زمینه ساکت می باشد و قواعد عمومی قراردادها و قواعد فقهی بر آن بار است. در این پایاننامه سعی شده تا آثار و احکام مربوط به ارتفاق قراردادی، املاک مجاور، حریم املاک، در قوانین موضوعه و فقه امامیه، از طریق استنباط مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
واژه‌های کلیدی: حق ارتفاق، املاک مجاور، مال غیرمنقول.