بررسی فقهی احکام بازیگری (فایل منبع موجود نیست)

توضیح

بازیگری به معنای ادای نقش افراد و تصویر وقایع در یک داستان نمایشی، سینمایی و یا تلویزیونی از مظاهر تمدن جدید است به همین جهت سخن از آن در کتب فقهی گذشتگان جایگاهی نداشته است. علماء معاصر در رابطه با حکم بازیگری به دو دسته تقسیم شدند، به طوری که گروهی از آنان بر مبنای کذب خواندن تصرفات بازیگر و تلقی نمودن هنر بازیگری در دایره تشبه به کفار، قائل به حرمت ذات بازیگری و به تبع آن نیز هرگونه فیلم متعهد و غیرمتعهد را حرام میدانند و در مقابل گروه دیگر نیز بر مبنای اصل و براساس کارکرد ایجابی تصاویر متحرک در « للوسائل حکم المقاصد » : اباحه، مصالح مرسله، قاعده یادگیری و انتقال مسائل، به مقاصد امر نگریسته و حکم به اباحه بازیگری با رعایت شروطی کردند. تعهد و اخلاقمداری شرط اساسی تمامی مسائل هنر دینی است، به طوری که اخلاق و مسیر رفتار هنرمند لازم و ملزوم دیگری و تصرفات او نیز همان مطلوب فقه است. اکنون سینما یا هنر هفتم به یکی از رایجترین و مفیدترین سرگرمیها در میان جوامع غیراسلامی و نیز جوامع اسلامی تبدیل شده است، چنانچه طبق ضابطه تشبه هرآنچه میان کفار و مسلمانان عمومیت یافته باشد از مصادیق تشبه به کفر نیست. بازیگری از نوع حکایت مباح است که هیچ نصی از شرع مبنی بر منع و حرمت آن وجود ندارد به همین جهت به خودی خود در دایره امور مباح جای میگیرد. حال با توجه به کارکرد ایجابی بازیگری از نوع متعهد و نیز از آنجایی که اصل در غیر عبادات بر عفو و توجه به مقاصد امور است میتوان گفت: ذات بازیگری مباح و بلکه براساس موضوع و محتوای آن حکم به جواز و یا منع داده میشود و به طور کلی مسائل محل بحث بازیگری نیز از دو حالت ذیل خارج نیست: 1) اصل در رابطه با مسائل اعتقادی و ایمانی مرتبط با بازیگری، خواه در صورت جد و یا هزل بر منع و حظر است. 2) اصل در رابطه با بسیاری از مسائل فقهی آن بر این است که نیت بازیگر از آن جهت که تصرفات او صوری و تظاهر به امر است نقش اساسی دارد، اما در پارهای از موارد نیز احکام بر اسبابی که شارع وضع کرده مترتب میشود و نیت نقشی در تعیین احکام آن ندارد.
واژه‌های کلیدی: بازیگری، هنر هفتم، شبیه سازی، تشبه به کفار، حکم کمدی