بررسی فقهی حقوقی اهلیت در عقد نکاح (فایل منبع موجود نیست)

توضیح

اهلیت در نکاح شامل تابع قواعد ویژه ای است و قواعد عمومی اهلیت در این جا کاملاً قابل اجرا نیست اهلیت برای نکاح شامل چند نکته است مرد و زن باید به سن بلوغ مقرر در قانون یا قابلیت صحی برای نکاح رسیده باشند ثانیاض در پاره ای موارد باید ولی با ازدواج موافقت نماید و اهلیت با اجازه ی او کامل می شود ثالثاً ازدواج سفید غیر رشید و مجنون نیز تابع احکام خاصی است . بلوغ در لغت رسیدن به چیزی است و در اصطلاح فقهی عبارت است از رسیدن به سنی که غریزه ی جنسی در آن به حدکافی رشد کرده و شخصی آمادگی تولید مثل می گردد . در فقه امامیه بنابر قول مشهور بلوغ در دفتر 9 سال تمام قمری و در پسر 15 سال تمام قمری است . سن ازدواج در قوانین موضوعه و ولایت در نکاح صغیر و صغیره چیست؟ سفیه در امور مالی محجوراست و نمی تواند بدون اذن ولی و فقیه خود ادعای حقوقی انجام دهد ازدواج سفیه بودن اذن ولی طبق استدلال ماده ی 1064 ق.م ازدواج سفیه بدون اذن ولی بدون اشکال است . آثار مالی چون دارد مثل مهریه و نفقه سفیه نمی تواند مستقلاً اقدام کند بلکه نکاح او باید با اذن ولی یا قیم باشد و هر گاه سفیه بدون اذن ولی یا قیم اش ازدواج کند عمل او غیر نافذ خواهد بود . در فقه امامیه همین نظر پذیرفته شده است . وقانون مدنی معمولاً بر قبول نظر فقهای امامیه است و انگهی مصلحت غیر رشید هم اقتضا می کند که بدون اذن ولی یا قیم ازدواج نکند فهذا بعضی از فقهای اسلامی بویژه حنفی ها گفتند ازدواج اساساً یک قرار داد شخصی و غیر مالی است که حجر سفیه آنرا در بر نمی گیرد راجع به نفقه که یکی از آثار مالی نکاح است اراده ی فرد در آن موثر نیست و آنرا به نکاح بار می کند همین طور است مهر در صورتی که با توافق طرفین تایید نشده باشد البته مهر را طرفین با توافق یکدیگر تعیین کنند ولی این توافق شرط صحت نکاح دائم نیست و یک قرارداد تبعی و فرعی است که بعد از اصل نکاح است بنابراین نظر سفیه می تواند مستقلاً عقد نکاح ببندد و ولی یاقیم که اداره ی امور مالی سفیه را بر عهده دارد نمی تواند در نکاح او که یک امر شخصی است دخالت کند لیکن حق دخالت در مهر او یک قرارداد مالی است به شمار می آید گرفته باشد غیر نافذ است و ولی یا قیم می تواند با رعایت مصلحت سفیه آنرا تنفیذ یا رد کند و اگر مهر را رد کند مانند موردی عمل می شود که مهر تعیین نشده باشد یعنی در صورت وقوع نزدیکی زن مستحق مهر المثل است خواهد بود . حکم عقد نکاح منعقد شده توسط سفیه چیست ؟ تعارض بین ماده ی 1364 قانون مدنی مبنی بر لزوم عاقل بودن زوجین حین نکاح و ماده ی 1121 این قانون مبنی بر قابل فسخ بودن عقدی که یکی از طرفین آن مجنون باشد چگونه حل می شود ؟ ازدواج خود مجنون و اعتبار عملی ولی مجنون فاقد قوه ی عقل و درک است و نمی تواند هیچ گونه عمل حقوقی شخصی انجام دهد و از این رو ازدواجی که به وسیله ی خود مجنون در حال جنون واقع شده باشد باطل وکان هم لیکن است ولی ممکن است ازدواج در بهبود مجنون تدثیر داشته باشد و برای او لازم باشد در این صورت پزشک و دادستان با آن موافقت کند ماده ی 88 قانون امور حسبی طبق نظر فقط از قیم در این زمینه سخن گفته است و این سوال را می توان مطرح کرد که آیا ولی قهری یا وصی منصوب از طرف او این اختیار را دارد ؟ آیا در صورتی که ولی قهری یا وصی بخواهند در این زمینه اقدام کنند اجازه یدادستان نیز لازم است؟ آیا کسب نظر پزشک در موردی که مجنون ولی خاص داشته باشد لازم مجنون ادواری آیا ولی یا قیم می تواند برای مجنون ادواری عقد نکاح ببندد چون نکاح امری شخصی است و اصول خود شخص باید است؟ ازدواج در اینبار تصمیم بگیرد ولی یا قیم نمی تواند در مورد ازدواج مجنون ادواری اقدام کند؟
واژه‌های کلیدی: اهلیت، عقد نکاح، وضعیت مالی، اذن ولی، فقه، حقوق.