بررسی فقهی سن مسئولیت کیفری

توضیح

احراز مسئولیت کیفری در افراد منوط به ایجاد برخی از شرایط بیان شده در قانون و شرع مانند بلوغ، قوای عاقله، اختیار، درک و رسیدن به سن خاصی است که البته این موارد ارتباط تنگاتنگی نیز با یکدیگر دارند. در این میان سن مسئولیت کیفری از چند منظر قابل توجه و بررسی است، از یک سو باید دید که آیا برای مسئولیت کیفری لزوماً باید از ملاک سن خاصی استفاده کرد یا میتوان از معیارهای دیگری نیز بهره جست و از سوی دیگر نیز باید بررسی شود که معیار رسیدن به سن مسئولیت کیفری شامل چه مواردی است و اصولاً کدامین سن، به عنوان سن مسئولیت کیفری به رسمیت شناخته شده است. قطعاً در تمام این جنبه‌ها نظریات متفاوتی ارائه شده است و علی‌الخصوص در سلسله مباحث فقهی فقهای شیعه و اهل سنت چالش‌های جدی در تعیین موارد فوق وجود دارد، لذا در این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیل تهیه و تنظیم شده است به بیان نظریات فقهی معطوف به سن مسئولیت کیفری پرداخته شده است و یافته‌های پژوهش حاکی از این است که نظر مشهور فقهای شیعه، ملاک مسئولیت کیفری را بلوغ قرار داده و ملاک رسیدن به سن بلوغ را 15 سال تمام قمری برای پسران و 9 سال تمام قمری برای دختران قرار داده‌اند.
واژه‌های کلیدی: مسئولیت کیفری، بلوغ