بررسی فقهی قلمرو ولایت زوج بر همسر و فرزندان

توضیح

خانواده به مفهوم محدود آن عبارتست از یک واحد اجتماعی، ناشی از ازدواج یک زن و یک مرد که فرزندان پدید آمده از آنها، آن را تکمیل می کنند. تعریف دیگری خانواده را شامل مجموعه ای از افراد می داند که با هدف و منافع مشترک زیر سقفی گرد هم می آیند.این مجموعه مانند هر مجموعه ی دیگری باید مدیر وسر پرست داشته باشد . خداوند به خاطر ویژگی خاصی که در مرد وجود دارد آن را به وی واگذار کرده است . در فقه به این سرپرستی، ولایت اطلاق می‌شود. البته استعمال این واژه در فقه برای فرزندان است و در مورد زن ولایت به کار نرفته و قوّامیت و ریاست اطلاق شده است ودر عنوان پایان نامه هم تسامحا لفظ ولایت برای همسربه کار رفته است با توجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق سعی کردیم به سؤالاتی چون مستندات فقهی ، حدود ولایت وریاست پدر بر فرزندان وشرایط ولایت واینکه در چه مواقعی اسقاط می شود پاسخ دهیم . بابررسی موضوع به نتایج مهمی رسیدیم از جمله این که مهم ترین مبنای قوّامیت وریاست شوهر بر زن آیه 34سوره نساء می‌باشد که لفظ قوّام از این آیه گرفته شده است. و همچنین مرد در انجام واجبات بر زن ولایت ندارد و فقط در انجام مستحبات و اموری مانند خروج از منزل ، اشتغال و سفر، به اذن شوهر نیاز دارد یعنی قلمرو ریاست مرد محدود به این امور است . و این نیز به خاطر ریاست مرد و حق استمتاعی است که نسبت به زن دارد. ولی زن در امور مالی استقلال دارد . دستاورد مهم دیگری که در این تحقیق به آن رسیدیم این است که قلمرو ریاست مرد بر زن محدودتر از ولایت پدر بر فرزند در حالت حجر است زیرا فرزند محجور َاز همه‌ی جهات از جمله امور مالی وغیر مالی چون ازدواج به ولایت پدر احتیاج دارد و مطلب مهم دیگر ولایت بر نکاح باکره‌ی رشیده است که بین فقها اختلاف وجود دارد . روش جمع‌آوری مطالب در این پژوهش استفاده از کتب و مقالات ونرم افزارهای فقهی حدیثی می‌باشد.