بررسی فقهی و حقوقی عقد خرید دین و آثار آن (فایل منبع موجود نیست)

توضیح

یکی از انواع حقوق مالی اشخاص در جامعه حقوق دینی است.امروزه روابط میان اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی که موجب پدید آمدن حق دینی می‌گردد، فراوان است. طبیعی است که حقوق دینی در سررسید آن قابل استیفاء است. گاهی نیازهای مالی موجب می‌گردد که اشخاص درصدد انتقال حقوق خویش برآیند. یکی از قالب‌های انتقال حق دینی، قرارداد خرید دین است. خرید دین بر اساس ماده 98 قانون برنامه پنج ساله توسعه به فهرست قراردادهای اسلامی که بانک‌ها از آن برای ارائه تسهیلات استفاده می‌کنند افزوده گردید.با توجه به اهمیت فراوان قرارداد خرید دین و لزوم تبیین ابعاد مختلف آن، این پژوهش در صدد بررسی این قرارداد از حیث مفهوم‌شناسی، تبیین وضعیت این قرارداد از نظر صحت و بطلان با توجه به مبانی فقهی و حقوقی، بررسی شرایط ویژه انعقاد، آثار و قواعد حاکم بر انحلال این قرارداد برآمده است.با بررسی‌های به عمل آمده این نتیجه حاصل گردید که قرارداد خرید دین که در مقررات پیش‌گفته انعکاس یافته است یکی از مصادیق خرید و بیع دین مطرح در متون فقهی و حقوقی است. برای صحت خرید دین به صورت کلی از سویی لازم است در قرارداد تقابل دو دین از قبل موجود صورت نگیرد و از سویی دیگر برای احتراز از ربا، درصورت مکیل یا موزون بودن موضوع دین، عوض آن کم‌تر یا بیشتر نباشد بر این اساس خرید دین منعکس در مقررات با اشکال شرعی مواجه نیست.در خصوص تشکیل قرارداد خرید دین توسط بانک‌ها، علاوه بر قواعد عام قراردادها، قواعد اختصاصی بیع، لزوم ناشی شدن دین از اسناد تجاری یا اوراق بهادار، فرا نرفتن سررسید دین از یکسال و در مواردی دو سال و نیز کم‌تر بودن عوض سخن به میان آمده است. در مورد آثار این قرارداد، در صورت انعقاد قرارداد خرید دین، حق دینی همراه تضمینات آن به خریدار منتقل می‌گردد و خریدار فارغ از میزان عوض پرداختی، امکان مراجعه به مدیون برای وصول تمامت دین در سررسید با منعی روبه‌رو نیست. در صورت انحلال باید گفت که این موضوع تابع قواعد عمومی قرادادهاست. البته باید توجه کرد که دین ناشی از اسناد تجاری است، قواعدخاص اسناد تجاری در این خصوص لازم-الرعایه است.
واژه‌های کلیدی: خرید دین، ربا، عملیات بانکی بدون ربا، تنزیل اسناد تجاری، ربا، اسناد تجاری، بانکداری بدون ربا، حقوق مالی، حقوق دینی، مبانی (فقه)، انحلال قرارداد، شرط اساسی قرارداد، بیع دین(فقه)، انعقاد قراداد