بررسی فقهی و حقوقی مالکیت های معنوی با تاکید بر دیدگاه امام خمینی

توضیح

موضوع مالکیت معنوی که ناشی از هنر و ابتکارات انسان است بحث نوینی نیست. بلکه با پیدایش انسان، مالکیت معنوی نیز بوجود آمده است. چرا که فکر، قدرت لاینفکی بوده که انسان هیچ وقت از آن خالی نبوده و همیشه به منظور رفع نیازهای خود از آن بهره می گرفته است.امروزه درباره اهمیت مالکیت معنوی و حفظ آن در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی مباحث فراوانی مطرح است و گسترش ارتباطات از طریق شبکه جهانی اینترنت و قابلیت دسترسی سریع و آسان به تمامی اطلاعات و سوء استفاده برخی افراد از آثار و دستاوردهای دیگران بر اهمیت حفظ این نوع مالکیت و اعتبار آن افزوده است.آثار و تولیدات معنوی و فکری که در قالب طرح، اختراع، محتوای اینترنتی، کتاب و غیره تولید می شوند می توانند مورد استفاده غیر قرار گیرند، که این امکان استفاده و یا سوء استفاده ای که احتمال دارد اتفاق بیفتد اهمیت بررسی این حقوق و این نوع مالکیت را برای ما بیشتر نمایان می کند.مالکیت معنوی اگر چه در حقوق موضوعه دارای سابقه ای نسبتاً طولانی است، اما در فقه شیعه از موضوعات مستحدثه فقهی به شمار می آید که البته فقهای شیعه ادله ای بسیاری را برای مشروعیت این مالکیت و عده ای از فقها نیز دلایل عدم مشروعیت آن را ارائه داده اند.در این تحقیق به بررسی فقهی و حقوقی مالکیت معنوی پرداخته شده است. در این راستا پس از تبیین مفهوم مالکیت معنوی و ارائه کلیات، به بررسی حقوق موضوعه در این رابطه پرداخته و در پایان ادله مشروعیت یا عدم مشروعیت آن به دقت مورد ارزیابی قرار می گیرد. لازم به ذکر است در این پژوهش بررسی فقهی مالکیت معنوی، با نگاهی به دیدگاه و آرای فقهی حضرت امام خمینی (ره) ارائه می گردد.
واژه‌های کلیدی: مالکیت معنوی، فقه شیعه، حقوق موضوعه، آثار معنوی، روح الله موسوی خمینی.